Donanımları kendilerinden menkul cahil-cühelanın yerli yersiz her konuya sazan gibi atlayıp ahkam kesmelerine! Her şeyi kendileri gibi basit örneklemelerle çözmeye çalışıp, ama sonunda bocalayıp, bedeli “tüyü bitmemiş yetimin hakkı” faslından halka ödetme ahlaksızlığına… “Bilgi sahibi olmadan, fikir sahibi olmak!” yergisi bile iltifat gibi kalıyor bence…
Karşımızdakini anlamak için öncelikle bizim onu dinlememiz gerekir. Yok öyle yapmaz salt kendi doğrularımıza yoğunlaşıp, anlaşılmak istersek, konuşmalarımız kolektif monologlara dönüşür ve karşımızdaki kişi ya da kişilerin içinden neler geçtiğini hiçbir zaman anlayamazsınız.
Umursamıyor, aslında hiç dinlemiyor olabiliriz. Ya da dinliyormuş gibi yapıyor olabiliriz. “Evet. Hı-hı. Doğru” Seçerek dinliyor, konuşmanın sadece belirli kısımlarını duyuyor olabiliriz. Bunu özellikle aynı şeyleri sürekli tekrarlayanların gevezeliklerinden bıktığımızda yaparız.
Hatta dikkatle dinliyor, ilgi gösterip enerjimizi söylenen sözlere yöneltiyor da olabiliriz. Ama pek azımız beşinci düzeyi; Empatiyle dinlemeyi, yani kendisini karşısındakinin yerine koyarak dinlemeyi yeğler.
Empatiyle dinlemekten kastım, anlama niyetiyle dinlemektir. Önce anlamaya, gerçekten anlamaya çalışmaktır. Bu, tamamen farklı bir paradigmadır.
Empatiyle dinlemek karşı tarafın değer yargısını işin içine katar. O perspektiften bakar, dünyayı onların gözlüğüyle görür, onların paradigmasını ve ne hissettiklerini anlarsınız.
Ayırt etmek gerekir ki; Empati, Sempati değildir. Sempati bir tür onaylama, bir tür yargıdır. Kimi zaman da, daha uygun düşen duygu ve yanıttır… Ama insanlar çoğu kez sempatiyle beslenir. Bu da onları bağımlı yapar.
Empatiyle dinlemenin özü, karşınızdakinin fikrini onaylamanız değildir. Onu tam anlamıyla, derinlemesine, hem duygusal, hem de zihinsel açıdan anlamanızdır. Bu çok güçlü bir dinleme tekniğidir, çünkü size üzerinde çalışacağınız doğru verileri iletir. Kendi doğrularınızı yansıtıp düşünceleri, duyguları, dürtü ve yorumları varsaymak yerine, karşınızdaki kişinin kafasındaki ve yüreğindeki gerçeklikle ilgilenirsiniz. Anlamak için dinlersiniz. Odak noktanız, başka bir insan ruhunun derin iletisini almaktır.
Bir iletişim uzmanı olarak söyleyebilirim ki; Empatiyle dinlemek söyleneni kaydetmek, yansıtmak, hatta anlamaktan çok daha fazlasını gerektiriyor… Aslında söylediğimiz sözler bugüne değin söylenmiş dünyanın en güzel sözleri dahi olsa, yaklaşık olarak iletişimizin ancak % 10’nu oluşturur. Yüzde 30’unu çıkardığımız sesler, % 60’ını ise Vücut dilimiz temsil eder.
Empatiyle dinlemede, kuşkusuz kulaklarınızla dinlersiniz, ama aynı zamanda ve daha önemlisi, gözleriniz ve yüreğinizle de bunu desteklersiniz. Duyguları, anlamları kavramak adına dinlersiniz. Davranışları anlamak için dinlersiniz. Hem sol, hem de sağ beyninizi senkronize edersiniz… Sezer, hisseder, içgüdülerinizi seferber edip daha bir içtenlikli olursunuz.
Ama gelin görün ki empatiyle dinlemek aynı zamanda çok da risklidir. Derinlemesine dinlemek, büyük bir güven ister; çünkü etkilenmek için yüreğinizi tüm içtenliğinizle açarsınız ve bu da sizi savunmasız bırakır. Bir bakıma bu bir paradokstur, çünkü etkileyebilmek için etkilenmeniz gerekir. Gerçekten anlamalısınız, demektir bu…
Empatiyle dinlemek uzun erimli olsa da; alınan onca mesafenin ardından geri dönüp hataları, yanılsamaları, farklı çıkarımları düzeltmek, her şeye yeniden başlamak, açıklanmamış, çözümlenmemiş sorunlarla yaşamak, insanların psikolojik solunumunu engellemenin sonuçlarıyla uğraşmak daha da fazla zaman kaybı olur.
Anlayışlı, empatik bir dinleyici… karşısındakilerin içinden geçenleri çabucak okuyup öyle bir kabulleniş gösterir ki, bu insanlar sorunun bulunduğu o yumuşak öze ulaşıncaya dek, katman katman açılacak denli kendilerini güvenli hissederler.
İnsanlar anlaşılmak isterler. Buna ayıracağınız zaman ne kadar uzun erimli olursa olsun, sorunları ve çözümlemeleri doğru analiz ederek yaklaşırsanız; karşınızdaki kişi gerçekten anlaşıldığını hissedip güven duyacağı için;
Size bir boyutuyla (Çiflik-Bank Sazanlarından!) öte… Duygusal Banka Hesabına Dayalı, yüksek meblağlı bir hesap açmış olacaktır!
