Geçmiş yıllarda sanatın çok daha yoğun yaşandığı Trabzon’da kültürel bir renkliliğin etkileşimi birçok sanat alanında başarılı sanatçıların bu topraklarda yetişmesine sebep oldu. İdealist ve inatçı yapı yetenek ile birleşince iyi sanatçılar hep bu topraklarda yetişti ve ülkemizin en tanınmış isimleri oldu. Nice şair, yazar, ressamın yetiştiği bu topraklarda adını çok bilmediğimiz biri daha var ki, yaptığı eserleri çok görmemize rağmen kendini bilmeyiz. Fotoğrafçı, ressam, grafiker. Gaybi.. Bu memleketin bilinmeyen değerlerindendir.

Asıl adı, Burhan Agâh Özak olan sanatçı 1908’de Trabzon’da doğdu. Zeytinlik Ortaokulu’nda okurken yetenekleri yavaş yavaş ortaya çıkar. Tüm çevresini karakalemle resmetmeye başlar. Özellikle de Trabzon’a gelen gemilerin resimlerini en ince detayına kadar çizer. Öğretmenler Derneği’nde yapılan bir müsamerede,

Mustafa Kemal Paşa’nın karakalem portresini yapan genç Burhan Özak’ın eseri yarım saat içinde yüksek bir fiyata satılır. Resmin öğretmen okuluna kaldığı, paranın da orduya bağışlandığı bilinmektedir. Fotoğrafa da ilgi duyduğu bu yıllarda küçük ve ucuz bir kutu makinesi olan Erneman marka makine edinir. Foto Mümtaz’da bir süre çalıştıktan sonra Trabzon’dan ayrılır.

İzmit’te foto Burhan adıyla kendi dükkânını açar. Bir süre burayı işlettikten sonra askere gider. İkinci Kolordu Merkezi’nde fotoğrafçı ve harita ressamı olarak görevini yapar. Askerliği süresince Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı’na ait resimler ile birçok Atatürk resmi çizmiştir. Ayrıca Mehmetçik Abidesi’nin yazı ve motiflerini yapmıştır. 1940’da Etibank Genel Müdürlüğü’nde işe girer.

Bankanın fotoğraf bölümü idareciliğini üstlenir. Etibank’ın logo ve amblemlerini çizerken başka kuruluşlara da grafik çalışmaları yapmıştır. Görsel yeteneğini azmi ve kararlılığıyla birleştiren bu üretken ve dingin adam yaptığı güzel çalışmalarla bu toplumun görsel gelişiminde güzel bir yer edindi. Burhan Özak, uzun yıllar boyunca Posta İdaresi’ne pul tasarımı yapmıştır. PTT haricinde yurt dışından da Birleşmiş Milletler, Unesco gibi kuruluşların açmış olduğu yarışmalarda kazandığı pul tasarımı dereceleri bulunmaktadır. 1950-1983 yılları arasında PTT için basılıp tedavüle çıkarılmış olan 173 adet pulun tasarımını yapmıştır. Otuz seneyi aşan böylesi bir uğraş ve yaratılmış olan eser sayısı bugün kullanımda olan tüm resimsel tasarım imkânlarının olmadığı bir zaman diliminde tamamen kişisel yetenek ve günümüzde çağ dışı sayılabilecek ekipmanla gerçekleştirmiş olması değerinin ne kadar büyük olduğunun göstergesidir. PTT dışında, Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu için de tasarımlar ve afişler hazırlamış olan Gaybi bunlar için ücret almamıştır. Polonyalı ressam Chlebowski Sultan Abdülaziz tarafından İstanbul’a davet edilir, İstanbul’un fethini çizecektir. Çizdiği fetih adlı resmi tamamlamadan İstanbul’dan ayrılır. Yarım kalan bu resmi Burhan Agâh Özak ve yakın arkadaşı fotoğrafçı Mustafa Subutay tarafından yağlı boya ile aslına sadık kalarak eksik olan kısımlarını tamamladı. Tablonun aslı Polonya’da durmaktadır. İlginç bir anekdot olarak belirttiğim bu olay Gaybi’nin sanat felsefesini gösterme idealiydi. Trabzon Lisesi için yaptığı Çanakkale Deniz Savaşı’nı anlatan tablo ise lisenin koridorlarını hala süslemektedir. Milli Piyango biletleri tasarımı da yapmış olan bu çok yönlü sanatçı, Merkez Bankası’nca basılmış olan 20 TL’lik banknotun üzerinde bulunan ve gravür tekniği ile yapılmış Atatürk resmini de yapan kişidir. Burhan Agâh Özak, yaşamı boyunca üreten, devamlı çalışan ama yeterince bilinmeyen, yapıtları ile ölümsüzler arasına girmiş çok yönlü bir sanatçı. 2003 yılında kaybettiğimiz Burhan Agâh Özak (Gaybi) her zaman sanata ve sanatçıya desteğini esirgemeyen Trabzonspor’un eski Başkanı Faruk Özak’ın da amcasıdır.