Ekmekten bakliyata, kuruyemişten şekerlemeye tüm ürünlerin paketlenmesine vurgu yapan bakanlık, üreticilere üretim sürecinde, tüketicilere de evde gıdaları sofraya hazırlarken hijyen kurallarına mutlaka uyulması çağrısı yaptı. İşte Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayımladığı 15 soru ve yanıtları: 1 - Gıdalardan insanlara koronavirüs bulaşır mı? Gıdalar yoluyla bulaştığına dair bilimsel bir kanıt henüz yok. 2 - Kovid-19 hastalığı yönünden gıdalar hazırlanırken nelere dikkat etmeliyiz? Tüketime hazır ve çiğ ürünlere işlem yaparken çapraz bulaşmayı önlemeliyiz. Doğrama tahtası, bıçak vb. ekipmanlar her bir işlem için temizlenip tekrar kullanılmalı. Çiğ hayvansal gıdalar iyi pişirilmeli. Sebze ve meyveler bol suyla yıkanmalı. 3 - Gıda işletmelerinin alması gereken önlemler nelerdir? EKMEĞE AMBALAJ- Personelin kişisel hijyen kurallarını en üst düzeye çıkarması sağlanmalı. Hijyen eğitim sıklığı artırılmalı. Gıda üretim yerlerinde hammadde ve ürün sevklerinde hijyen bariyerleri, sterilizasyon cihazları, el ve vücut için gerekli hijyen alet ve ekipmanı eksiksiz, sağlam ve çalışır şekilde olmalı. Üretim alanları ile personel sosyal alanlarına ait lavabo, duvar, zemin ve tavanların dezenfeksiyon sıklığı artırılmalı. Ekmek satış noktalarında ekmeklerin eldivenli personel tarafından önceden ambalajlı şekilde hazırlanması sağlanmalı. Kuruyemiş, bakliyat, şekerleme gibi açık sunumlar ortada kaldırılmalı. 4 - Gıda çalışanları ne yapabilir? Gıda çalışanları özellikle ellerini, çalışmaya başlamadan önce, pişmiş veya tüketime hazır gıdaları muamele etmeden önce, çiğ gıdaları muamele etmeden veya hazırlamadan önce, atıkları muamele ettikten sonra, temizlik faaliyetlerinden sonra, tuvalet kullanımından sonra, burnunu sildikten, hapşırdıktan veya öksürdükten sonra, yemek yedikten, içtikten veya sigara içtikten sonra, parayla temastan sonra yıkamalı. Koruyucu eldivenler, bone, maske, galoş gibi giysiler sık sık değiştirilmeli. Solunum sistemi enfeksiyonu belirtileri gösteren çalışanlar üretim faaliyetlerinden hızlıca kontrollü şekilde uzaklaştırılmalı. 5 - Virüslere karşı etkili gıda takviyeleri var mı? Gıda takviyeleri ilaç değildir. Bu tür enfeksiyonların tedavisinde doktor önerileri dikkate alınmalı. 6 - İthal edilen bitkisel ürünlerde koronavirüs bulaşı riski var mı? İthal edilen bitkisel ürünlerde koronavirüs bulaşı riski bulunmuyor. Çin’den ve diğer ülkelerden daha önce ülkemize gelen ürünler gıda güvenliği ve insan sağlığı hususları yönünden titizlikle resmi kontrole tabi tutuluyor. Uygun olmayan ürünler ülkemize sokulmuyor. 7 - Çin Halk Cumhuriyeti’nden ithal edilen hayvansal ürünlerde koronavirüs bulaşı riski var mı? Çin’den ithal edilen hayvansal ürünlerden virüs bulaşma riski bulunmuyor. Buna ilaveten Çin’den hayvansal ürün ithalatı tedbir kapsamında tamamen durduruldu. 8 - Egzotik ve pet hayvanlarının yurt içi sevklerine herhangi bir kısıtlama getirildi mi? Herhangi bir kısıtlamamız bulunmamakta. 9 - Göçmen kuşlardan insanlara koronavirüs geçer mi? Kovid-19 hastalığı etkeni olan SARS-CoV-2’nin göçmen kuşlardan insanlara bulaşabileceğine dair herhangi bilimsel bir veri bulunmamaktadır. 10 - Ülkemizde hayvanlarda tespit edilen koronavirüs vakası var mı? SARS-CoV-2, ülkemizde herhangi bir hayvan türünde tespit edilmemiştir. 11 - Çiftlik hayvanlarının satışı ile ilgili sınırlama var mı? Hayvan pazarları kapalı mı? Bakanlığımızca hayvan pazarlarının kapatılması yönünde bir karar alınmadı. Bununla birlikte İl Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Komisyonu hayvan pazarlarındaki insan yoğunluğunu dikkate alarak karar almakta yetkili. Ayrıca hayvan satış yerlerinin denetimleri artırıldı. 12 - Pet ve egzotik hayvanların alım satımı ile ilgili herhangi bir kısıtlama var mı? Bakanlığımızca yurt içinde pet ve egzotik hayvanların alım satımının kısıtlanması ile ilgili herhangi bir karar alınmamıştır. Ancak söz konusu hayvan satış yerlerinin denetimleri artırılmıştır. 13 - Yurt dışından Türkiye Cumhuriyeti’ne pet hayvanlarının (kedi-köpek-kuş-balık) girişinde herhangi bir yasaklama var mıdır? Ülkemizde kovid-19 hastalığı tedbirleri kapsamında egzotik hayvanlar ve pet hayvanlarının (yolcu beraberi kedi-köpek-kuş-balık dahil olmak üzere) girişi yasaklandı. 14 - Egzotik ve pet hayvanlarının ülkemize girişi ile ilgili uygulanan yasaklama ne zamana kadar sürecek? Söz konusu yasaklamanın sonlanması ile ilgili herhangi bir tarih bulunmamakla birlikte egzotik ve pet hayvanlarının ülkemize girişi ile alakalı durum kovid-19 enfeksiyonunun dünyada ve ülkemizdeki seyrine göre ilerleyen zamanda tekrar değerlendirilecek. 15- Yurt dışına pet hayvanım ile çıkış yapabilir miyim? Yurtdışına pet hayvanınızla çıkış yapılması için karşı ülke tarafından herhangi bir kısıt konmamış ise yasaklama söz konusu değil.