ABD’li bilim insanları tarafından gribe karşı geliştirilen Molnupiravir adlı ilaç, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerde yeni tip corona virüsü (Covid-19) 24 saat içinde etkisiz hale getirdi. Şu anda ikinci aşama insan deneylerine devam eden ilaç, eğer başarılı sonuçlar verirse Covid-19 ile mücadelede çığır açabilir ve asemptomatik yayılmayı engelleyebilir. Covid-19 bulaşmasının durdurulması ise sosyo-ekonomik kayıpların durdurulması için hayati bir dönem taşıyor. Bununla birlikte, dünyaca ünlü Türk profesör Derya Unutmaz, ilaç sonuçlarının bir iki aya belli olmasını umduğunu aktardı. ABD’de yer alan Georgia Eyalet Üniversitesi Biyomedikal Bilimler Enstitüsü'ndeki araştırmacılar, gribe karşı geliştirdikleri yeni bir antiviral ilaç olan “MK-4482 / EIDD-2801”in gelincikler üzerinde yapılan deneylerinde 24 saat içinde yeni tip corona virüsü tamamen etkisiz hale getirerek bulaşma riskini önlediğini keşfetti. Molnupravir olarak da bilinen ilaç, Profesörü Doktor Richard Plemper liderliğindeki bir ekip tarafından geliştirildi. Profesör Plemper, "Bu, Covid-19’un bulaşmasını hızla engelleyen ve ağızdan alınabilen ilk ilaç. MK-4482 / EIDD-2801 oyunun kurallarını değiştirebilir” ifadelerini kullandı. DÜNYACA ÜNLÜ PROFESÖR DERYA UMUTMAZ: BİR İKİ AYA SONUÇLARI BELLİ OLUR ABD'de Jackson Laboratuvarı Enstitüsünde Baş Araştırmacı olarak çalışan Prof. Dr. Derya Unutmaz, "Bu Molnupiravir adı verilen grip tedavisinde kullanılan ilacın hayvan deneylerinde corona virüsünü 24 saat içinde tamamen yok ettiği gösterildi. Şu anda faz 2/3 insan denemeleri yapılıyor ve umut vaat ediyor. Bir-iki aya covid19 tedavisinde etkisi belli olur sanıyorum" ifadlerini kullandı. AŞILAR KADAR KİLİT ROL OYNAYABİLİR Bununla birlikte, dünya genelinde 70 milyonu aşkın kişiyi enfekte eden salgına karşı başarılı sonuçlar veren aşılar geliştirildi. Pfizer/PioNTech, Moderna ve Gamelaya Enstitüsü sırasıyla yüzde 95, yüzde 94 ve yüzde 95 kouyuculuk sağlayan aşılar geliştirdiklerini açıkladı. Ancak, bu aşılarının toplumda sürü bağışıklığı oluşturacak kadar yaygın olarak kullanılabilmesinin gelişmiş ülkelerde gelecek baharı, yoksul ülkelerde ise yıllar alması bekleniyor. Bu süreçte pandeminin ekonomik ve toplumsal olarak yıkıcı sonuçlarını hafifletmek için Covid-19’un yayılımını durdurmak hayati bir önem taşıyor. Eğer Molnupiravir, insan deneylerinde gelinciklerdeki sonucu sağlarsa küresel salgınla mücadelede aşılar kadar kilit bir rol oynayabilir. AŞILARIN ASEMPTOMATİK YAYILMAYA ETKİSİ BİLİNMİYOR, ANCAK İLAÇ BUNU DURDURABİLİR Öte yandan, geliştirilen aşıların asemptomatik yayılmaya da etkisi bilinmiyor. Bunun nedeni ise aşı denemelerinin yalnızca semptom gösteren Covid-19 hastalarını baz almasından ve virüsün giriş kaynağı olan burundaki etkisinin net olmamasından kaynaklanıyor.Ancak Molnupiravir, solunum yollarına direk etki ettiğinden bunun önüne geçme potansiyeli bulunuyor. MalnupBununla birlikte BioNTech’in kurucu ortağı olan Türk bilim insanı Uğur Şahin aşının asemptomatik vakaları durdurup durdurmayacağının kesin olarak belirlenmesinin bir yılı bulabileceğini ifade etmişti. Plember, ilaç ağızdan alınabildiğinden, potansiyel olarak çoklu fayda sağlamak için klinik denemelere erken başlanabileceğini açıkladı.Bu faydalar ise şu şekilde. İnsaların şiddetli Covid-19 hastalığına yakalanması önlecek, uzun süreli izolasyonunun duygusal ve sosyoekonomik etkisini azalacak ve yerel salgınlar hızla sona erecek. “Molnupiravir’in solunum yolunu etkileyen RNA virüslerine karşı geniş spektrumlu aktiviteye sahip olduğunu ve enfekte hayvanların ilaçla ağız yoluyla tedavi edilmesinin, saçılan viral partikül miktarını düşürdüğünü ve bulaşmayı önemli ölçüde azalttığını erkenden fark ettik. Bu özellikler Molnupiravir’in Covid-19’un farmakolojik kontrolü için güçlü bir aday yaptı” diyen Plember, Nature Microbiology'de yayınlanan çalışma kapsamında ekibiyle birlikte, ilacı Covid-19’a karşı yeniden tasarladı ve ilacın virüs yayılmasını durdurma üzerindeki etkisini test etmek için bir dağ gelincikleri üzerinde denedi. DR. TUTKU TAŞKINOĞLU İLACI DEĞERLENDİRDİ Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doktor Tutku Taşkınoğlu yaptığı açıklamada, "Haziran ayından bu yana insan denemeleri başladı 1300 ya da 1800 kişi üzerinde çalışmalar yapılıyor. eğer o çalışmanın sonuçları açıklanırsa bu virüse karşı etkili bir ilaç olarak piyasaya sürülmeye hazır hale gelecek. Açıklanan verilen verilere göre plaseboya karşı üstünlüğü kanıtlanmış bir ilaç" ifadelerini kullandı. İLACI ALAN GELİNCİKLERİN HEPSİNDE HASTALIK ÖNLENDİ Araştırmacılardan Doktor Robert Cox, "Gelincikler arasında yeni tip corona virüs oldukça kolay yayılıyor, ancak çoğunlukla şiddetli hastalık geliştirmiyor, bu da genç yetişkinlerdeki Covid-19 yayılmasına çok benziyor" dedi. Ardından bilim insanları gelinciklere yeni tip corona virüs bulaştırdı ve hayvanlar burunlarından virüsü yaymaya başladığında Molnupiravir ile tedaviye başladı. Çalışmanın diğer yazarı, Josef Wolf, "Enfekte olanları bir arada barındırdığımızda ve daha sonra aynı kafeste tedavi edilmemiş hayvanları bir araya getirdiğimizde, corona virüsle temaslı oların hiçbiri hastalığa yakalanmadı. Ancak, plasebo alan tüm yaban gelincikleri enfekte oldu. Eğer biz molnupiravir ile hastaları tedavi edebilirsek onların oral ve burun florasındaki virüsü tamamen yok edip 24 saat içinde bulaştıcılıklarını kaybettirebiliriz. Böylece asemptomatik hastaların da bulaştırıcılığını önlemiş olacak” açıklamasını yaptı. İNSAN DENEYLERİNDE İKİNCİ AŞAMADA Bilim insanları, son olarak İlacın, virüsün bulaşmasını engellemedeki etkinliğini kontrol etmek için şu anda Covid-19 enfeksiyonuna karşı gelişmiş ikinci aşama kilink denemelerin son aşamasında bulunduğunu belirtti. (ntv)