Trabzon Valiliği'nden AVM'ler için kararları açıkladı. Trabzon İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu tarafından alınan kararlarda alışveriş merkezlerinin uyması gereken kurallar belirtildi. İşte o kararlar: Koronavirüs Salgınından Ülkemizi ve Vatandaşlarımızı Korumak ve Salgının Yayılmasını Engellemek İçin Alınması Gereken Tedbirler Trabzon İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu 11/05/2020tarihinde pazartesi günü saat 21.00’de Vali İsmail Ustaoğlu başkanlığında olağanüstü toplanarak gündemdeki konuyu görüşüp aşağıdaki kararları almıştır. Alışveriş merkezlerinin 11.05.2020 tarihinden itibaren faaliyetlerini sürdürürken 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili mevzuatça belirlenen kurallara ilave olarak; Ticaret Bakanlığı ile yapılan değerlendirmeler ile Sağlık Bakanlığının alışveriş merkezlerinde alınması gereken önlemlere ilişkin 09.05.2020 tarihli 149 sayılı yazısı İçişleri Bakanlığının 11.05.2020 tarihli 89780865-153-E.7808 sayılı genelgesi çerçevesinde İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu’muzca; uyulması gereken usul ve esaslar belirlenmiştir. A- Genel Esaslar 1. AVM’lerin 10.00-22.00 saatleri arasında faaliyetyürütebilmelerine, 2. AVM’lerde bulunan/bulunacak çalışan, yönetici ve müşterilerin tıbbi maske/bez maske kullanması zorunlu olup maske kullanımı hususuna riayet etmeyen kişilerin AVM’lere alınmasına müsaade edilmemesine, (Bu kapsamda, özellikle AVM çalışanlarının maskeleri nemlendikçe/kirlendikçe yenileri ile değiştirilecektir.) 3. AVM’lerin giriş/çıkışlarında görev yapan güvenlik görevlilerinin (fiili olarak görev yaptıkları süre boyunca) maskeyle birlikte gözlük ya da yüz koruyucu/siperlik kullanmaları zorunlu olmasına, 4. AVM’lere girişte herkesin (çalışanlar dâhil) ateş ölçümü yapılmasına ve ateşinin 38°C’dan yüksek olduğu tespit edilen kişi/kişiler içeri alınmayarak ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilmesine, 5. AVM’ye gelen müşterilerin mümkün olan en kısa süre içinde (içeride en fazla 3 saat kalınabilecektir) alışveriş yapıp bahse konu alanlardan ayrılmasının sağlanmasına, bu kapsamda, müşterilere sosyal mesafe kuralına riayet etmelerine, uzun süre AVM içinde kalmamaları yönünde afiş, sinevizyon, anons vb. yöntemlerle gerekli uyarılar yapılmasına, 6. AVM’lerin oturma, bekleme, dinlenme amaçlı kullanılan ortak alanlarının yanı sıra restoran/lokanta ile yeme-içme alanlarında bulunan tüm sandalye, koltuk ve masalar kaldırılmasına, 7. 21.03.2020 tarihli ve 5760 sayılı İç İşleri Bakanlığı Genelgesine istinaden ilimizde 21.03.2020 tarihli 9 No’lu İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu kararımız ile belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak AVM içerisinde bulunan lokanta ve restoranlar al götür veveya paket servisşeklinde hizmet verebilmesine, AVM’lerin topluolarak faaliyet yürüttükleri yeme- içme katı vb. alanlarda sipariş vermek/siparişini almak üzere bekleyen müşteriler için bir metre aralıklarla sosyal mesafe uyarı işaretleri çizilmesine, 8. Danışma, iş yeri girişi, ödeme noktası vb. yerlerde sosyal mesafe kuralının göz ardı edilme ihtimaline karşı adı geçen alanlara bir metre aralıklarla sosyal mesafe uyarı işaretleri çizilmesine, 9. 16.03.2020 tarih ve 5361 sayılı İçişleri Bakanlığı genelgesine istinaden ilimizde 16.03.2020 tarihli 6 No’lu İl Umumi Hıfzıssıhha Kurulu kararımız kapsamında oyun alanı/merkezi, internet kafe,ganyan bayi, kafe, sinema, spor merkezi, hamam,sauna vb. işletmeler ve iş yerlerine yönelik kısıtlama tedbirlerinin uygulanmasına devam edildiğinden AVM’lerde bulunan anılan nitelikteki iş yerlerinin/işletmelerin faaliyetlerine izin verilmemesine, 10. Koronavirüs pandemisi süresince AVM’lerde konser, gösteri vb. toplu etkinliklerin yapılmasına müsaade edilmemesine, 11. AVM’lerin içinde bulunan berber, kuaför ve güzellik salonları, İçişleri Bakanlığının 5759sayılı genelgesinde yer alan kurallara riayet etmekşartı ile faaliyetlerini yürütebilmesine, 12. AVM’lerin içinde bulunan asansörler yalnızca özel gereksinimi olan bireylerimiz tarafındankullanılabilmesine, bu kapsamda, asansöriçerisinde sosyal mesafeyi korumak adınakişi/kişilerin durması gereken alanlar aralarında enaz 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretleriylebelirlenmesine, 13. AVM ziyaretçilerinin yönlerini bulma ve bulundukları lokasyondan bina içerisindeki bir başka yere (mağaza, otopark, bebek bakım odası, danışma, asansör vb.) nasıl gidecekleri konusunda rehber görevi üstlenen dokunmatik dijital yönlendirme sistemlerinin kapalı tutulmasına, 14. AVM’lerde, oto yıkama hizmeti ile vale hizmeti geçici bir süreliğine verilmemesine, mescitler ise Sağlık Bakanlığınca belirlenecek takvime kadarkullanılmamasına, B- AVM ve AVM İçindeki İş Yerlerinde Bulunabilecek Müşteri Sayısı Sosyal mesafe kuralını korumak, salgının yayılmasını önlemek için AVM’lere ve AVM içinde bulunan iş yerlerine, müşteri kabulü aşağıda yer verilen şekilde olacaktır: 1. AVM’lerin toplam inşaat alanından otopark, depo,tesisat katı/odası, yönetici/ odası, idari bürolar, çalışan yemekhaneleri, yangın merdiveni vb. müşteri kabul edilmeyen alanlar çıkarıldıktan sonra aktif müşteri/ziyaretçi kabul edilebilecek alanlarına aynı anda 10 m2 ye bir kişi olacak şekilde müşteri kabul edilebilmesine, (Örneğin; 1.000 m²’lik toplam aktif müşteri kabul edilebilecek alanıbulunan bir AVM’de aynı anda en fazla 100müşteri bulunabilecektir.) 2. AVM’de faaliyet yürüten her bir iş yeri toplam satışalanına (depo ve yönetici odası hariç, kalan deneme kabinleri dâhil), müşteri ve çalışanlar dâhil8 m²’ye 1 kişi düşecek şekilde müşteri kabul edebilmesine. (Örneğin; 32 m²’lik bir iş yerinde toplam 4 kişi bulunabilecektir.) 3. Belediye imar müdürlükleri tarafından AVM’lerin onaylı mimari projeleri esas alınarak; AVM’nin aktif kullanım alanında aynıanda bulunabilecek müşteri sayısı ile her bir işyeri için aynı anda bulunabilecek kişi sayısı Bu kararın B bölümü 1 ve 2’nci maddelerine göre ayrı ayrı belirlenerek resmi yazı ile AVM yönetimine tebliğ edilmesine ve her türlü iletişim kanalı ile müşterilere duyurulmasına, 4. AVM yönetimince, AVM’ye aynı anda kabul edilebilecek toplam müşteri sayısı, herkes tarafından görülebilecek bir şekilde (AVM girişlerine pankart şeklinde) asılmasına ve AVM’lerin internet sayfalarında bu bilgiye yerverilmesine, 5. AVM içindeki iş yerlerinin girişine de o iş yeri için aynı anda kabul edilebilecek müşteri sayısını gösteren pankart, afiş veya tabelaasılmasına/konulmasına, 6. AVM yönetimince, aynı anda içeride bulunabilecekmüşteri sayısı esas alınarak, AVM’ye giriş-çıkışı yönetecek bir sistem kurulmasına, içerideki müşteri sayısı maksimum sayıya ulaştığında içeriye kesinlikle müşteri/ziyaretçi kabul edilmemesine, ayrıca giriş kapılarında oluşabilecek olasıyoğunluğu önleyebilmek adına sosyal mesafeyibelirten ve en az bir metre aralıklarla herkes tarafından görülebilecek bir şekilde zemin işaretlemesi yapılmasının sağlanmasına, 7. AVM’ye giriş-çıkışlarda müşterilerin karşılıklı temasını engellemek için tedbir alınmasına, müşterilerin mümkün olduğunca tek yönden giriş, tek yönden çıkış yapması sağlanmasına, bu amaçla yer işaretlemeleri ile yönlendirme yapılmasına, C- Temizlik/Hijyen Kuralları 1. Kişisel hijyen/temizlik kurallarını sağlamak üzere AVM içerisinde ve iş yerlerinin girişinde el antiseptiği bulundurulmasına, 2. Toksik etkileri nedeniyle dünyadaki sağlık otoritelerinin (Dünya Sağlık Örgütü, AvrupaHastalık Önleme ve Kontrol Merkezi, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri) kullanımını önermediği dezenfektan püskürtme sistemlerinin (dezenfektan tüneli vb. uygulamalar) AVM’lerde kullanımına izinverilmemesine, 3. AVM girişinde bulunan döner kapılar ile içeridebulunan yürüyen merdivenlerin bantları, kapı kolları, tırabzan ve asansör düğmeleri gibi sık dokunulan yüzeyler üç saatte bir temizlenmesineve gerekli dezenfeksiyon işleminin yapılmasının sağlanmasına, 4. AVM’de bulunan ortak alanlar başta olmak üzere işyerlerinin zeminleri günlük olarak su ve deterjanlatemizlenmesine, sık dokunulan yüzeylerin (kapıkolları, telefon ahizeleri, masa yüzeyleri vb.)temizliğine ayrıca dikkat edilmesine, bu kapsamda,dezenfeksiyon işlemini sağlamak üzere gerekli dezenfektan maddelerinin kullanımının sağlanmasına, 5. AVM’lerde bulunan lavabo ve tuvaletlerin temizliğinde; muhakkak dezenfektan kullanılacak ve tuvaletlere usulüne uygun el yıkama ve maske kullanımına ilişkin afişlerin asılmasına, 6. AVM tuvaletlerinde bulunan el kurutma makinelerinin kullanımı yasaklanacak bunların yerini tek kullanımlık kâğıt havlu kullanımının sağlanmasına, 7. Tuvaletlerde sıvı sabun kullanılacak ve teması mümkün olduğunca azaltabilmek adına muslukların, sıvı sabun ünitelerinin mümkünse fotoselli olmasının sağlanmasına, 8. Tuvaletlerin ana giriş/çıkış kapılarının elle temas etmeden açılabilmesi için gereken sistem en kısa zamanda kurulmasına, 9. İşyerlerinde bulunan bilgisayar klavyeleri, telefon ve diğer cihaz yüzeyleri dezenfektan maddelerle silinerek gerekli dezenfeksiyonun sağlanmasına, 10. İş yerlerinde müşterilerin temas ettiği/edeceği çalışma tezgâhı ve ödeme terminali (post cihazı vb.) her müşteriden sonra mutlaka temizlenmesine/dezenfekte edilmesine, 11. AVM’lerin ortak kullanıma sunduğu, hasta ve özel gereksinimi olan bireylerimiz tarafından kullanılan tekerlekli sandalye vb. araçlar bireysel kullanım sonrası mutlaka usulünce temizlenmesine/dezenfekte edilmesine, 12. AVM içinde bulunan çok sayıda müşteri tarafından kullanılan ATM noktası/alanlarına muhakkak el dezenfektanı konulmasına, müşterilerin ATM’lere temas etmeden el dezenfektanı kullanmaları konusunda ATM noktalarına/alanlarına uyarıcı afişler asılmasına, ayrıca ATM’lerin yoğun temas edilen yüzeyleri her saat başı temizlenmesine/dezenfekte edilmesine, D- AVM’lerde Ortam Havalandırmasına İlişkin Kurallar 1. AVM’lerin havalandırma sistemlerinde kesinlikle iç ortam havası kullanılmamasına, havalandırma işlemi %100 dış ortam havası ile sağlanmasına, 2. AVM’lerin giriş kapılarında bulunan hava perdeleri kesinlikle çalıştırılmamasına, 3. Merkezi havalandırma sistemleri dışında klima sistemleri kullanılmamasına, 4. Havalandırma işlemi bina kullanımda değilken (gece) dahi sürdürülmesine, 5. Havalandırma sisteminin filtrelerinin kontrolleri ve değişimleri düzenli olarak yapılmasına, filtre değişimi aerosol oluşturacak işlem kabul edildiğinden bu işlem sırasında AVM personeli N95/FFP2 maske, eldiven ve yüz siperliği kullanmasına, çıkarılan filtre çift kat poşetlenmek suretiyle atılmasına, ayrıca klima santrallerinin normal temizlik periyotlarının kısaltılması da bu noktada önem taşıdığı, 6. Kirli hava çıkışının yapıldığı noktalarda insan geçişin engellenmesine, E - AVM’deki İş Yerlerinin Çalışma Kuralları 1. İş yeri girişinde ve kasalarda (ödeme noktalarında) el antiseptiği bulundurulmasına ve doluluk durumu belirli aralıklarla kontrol edilmesine, 2. Bu kararın B bölümünün 2’nci maddesi gereğince; iş yerinde belirlenen sayıda müşteri olması halinde yeni müşteri girişini engellemek üzere giriş kapısının her iki tarafından tutturularak asılabilecek nitelikte basit kırmızı renkli bir kordon/şerit, plastik duba vb. materyallerin iş yerlerinde bulundurulmasının sağlanmasına ya da iş yerlerince bu amaca hizmet edebilecek alternatif bir sistem kurulmasına, 3. İş yeri dışında bekleyecek müşterilerin, sosyal mesafe kuralını koruması adına aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde zemin işaretlemesinin yapılmasının sağlanmasına, 4. AVM içinde bulunan iş yerlerinin kendi sektörleri ile ilgili yayımlanan/yayımlanacak kurallara da ayrıca uyulmasına, 5. Müşterilere deneme kabini içinde maskelerini çıkarmamaları gerektiği özellikle hatırlatılmasına, 6. Deneme kabinlerinin kullanılmaması esas olup ihtiyaç halinde her müşteri en fazla 10 dakika deneme kabinini kullanabilmesine ve müşteri çıktıktan sonra kabinin havalandırılmasına, sık kullanılan yüzeyler uygun şekilde temizlenmesine, 7. Gerekli havalandırmanın sağlanması için ikiden fazla deneme kabini olan iş yerlerinde deneme kabinleri bir dolu bir boş kabin kullanımını sağlayacak şekilde ve dönüşümlü olarak kullanılmasına.(Örneğin; ilk seferde 1,3,5; ikinci seferde 2,4,6 numaralı kabinlerin kullanılması gibi.) 8. Denenen Ürünlere Ultraviyole Işını Uygulanması işleminin; Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi ile Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezlerince insan sağlığına zararlı etkileri olması nedeniyle önerilmemesi göz önünde bulundurulması ve iş yerlerinde adı geçen işlem kesinlikle uygulanmamasına, 9. Aynı ürünün farklı kişilere temas etmesine mahal veren deneme amaçlı ürün tanıtımları (özellikle makyaj malzemeleri vb.) yapılmamasına, deneme amaçlı ürünlerin doğrudan müşteriler tarafından kullanılmasına izin verilmemesine, bu ürünlerin yalnızca çalışanlar vasıtası ile kullanılması/denenmesinin (deneme/tester parfüm vb.) sağlanmasına, 10. Kasa önünde sıra beklerken durulması gereken yerlere, aralarında en az 1 metre mesafe olacak şekilde yer işaretlemesinin yapılmasına, 11. Ödemelerde müşteriye kartla temassız ödeme yapabileceği hatırlatılarak mümkün olduğunca nakit ödemeden kaçınılmasının sağlanmasına, F - Çalışanlara Yönelik Önlemler AVM yönetimi tarafından 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili mevzuat gereği alınması gereken tedbirlere ilave olarak; 1. AVM yönetimlerince, COVİD-19 virüsünün bulaşma şekli, hızı, kronik rahatsızlığı olanlardahastalığın etkileri gibi Koronavirüs salgının tümetkileri göz önüne alınarak risk altındakiçalışanların durumu, ilave kullanılacak malzeme,araç, gereç temini ve kullanım şekli ve sistematiği,Koronavirüs tedbir, denetim ve takipsorumluluğundan doğacak idari yapılanma/görevlendirme ihtiyacı vb. hususlara ilişkin; içinde işyeri hekimi, halk sağlığı uzmanının da bulunacağı bir komisyon tarafından iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk tehdit değerlendirmesi yapılmasına veya yaptırılmasının sağlanmasına. 2. Çalışan personelin ihtiyaç duyduğu koruyucu malzeme/ekipmanlar işyerleri tarafından sağlanmasına, 3. COVİD-19 tanısı alan ya da COVİD-19 temaslıolması nedeniyle takibe giren personelin en az 14 gün çalıştırılmaması esasına riayet edilmesine, 4. Çalışan personel içerisinde; ateş, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı vb. hastalık semptomları olanlar ivedilikle ilgili sağlık birimineyönlendirilmesine, 5. AVM yönetimlerince, çalışan personelin tamamına COVİD-19 virüsünün bulaşma şekli, etkileri, alınması gereken tedbirler, el hijyeni, uygun nitelikte tıbbi maske takılması, maskeninnemlenmesi ya da kirlenmesi halinde değiştirilmesi,yeni maskenin takılması esnasında ise el temizliğine dikkat edilmesi konuları başta olmak üzere gerekli eğitimler verilmesine/verdirilmesine, 6. Personelin dinlenme alanlarında da sosyal mesafenin korunması ve maske takılması kuralınariayet etmesinin sağlanmasına, A) AVM ve iş yerlerinde görev yapan personelin yemekleri kumanya şeklinde dağıtılacak, kumanya sunumları tek kullanımlık malzemelerle (tabak, çatal, kaşık, bardak vb.) yapılmasına, G- Denetim ve Eğitim Kuralları 1. AVM yönetimlerince, Koronavirüs salgınına karşıalınan tedbirlerine uyulup uyulmadığı takip edilecek, denetlenecek ve tespit edilen uygunsuzlukların giderilmesi sağlanacaktır. Bu amaçla her AVM için Koronavirüs Tedbirleri Sorumlusu/Sorumluları belirlenmesine, 2. Koronavirüs sorumluları her saat başı iş yerlerindealınması gereken tedbirler başta olmak üzere alınan/alınacak tedbirleri denetleyecek, aksaklıkları giderecek ve varsa alınması gereken ilave tedbirler konusunda AVM yönetimini bilgilendirilmesine, 3. Koronavirüs sorumlusu/sorumluları tarafından alınan tedbirler (alınan hijyen ve temizlik tedbirlerinin kontrolü başta olmak üzere her tedbir alanına ilişkin günlük denetim çizelgeleri ile) gerektiğinde ibraz edilmek üzere günlük çizelgeler ile kayıt altına alınacaktır. AVM’de görevli güvenlik, sağlık ve temizlik personeline değişen/yeni iş tanımları, Koronavirüs kapsamında alınan tedbirler ve yapılması gerekenler hakkında teorik/pratik eğitimler verilmesine, 4. Valilikçe, içinde halk sağlığı uzmanı ve makine mühendisinin bulunacağı beş kişilik bir komisyon oluşturulacak ve bu komisyon tarafından AVM’lerin, Koronavirüs ile mücadele kapsamında belirlenen kurallara riayet edip/etmediklerinin denetlenmesi (haftada en az bir kez olmak üzere)sağlanmasına, Bu kapsamda; İlgili kurum ve kuruluşların konu hakkında gerekli hassasiyetin gösterilerek başta denetimler olmak üzere uygulamanın yukarıda belirtilen çerçevede eksiksiz birşekilde yerine getirilmesinin sağlanması, tedbirlere uymayanlarla ilgili Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’nun 282. maddesi gereğince idarî para cezası verilmesi, aykırılığın durumuna göre kanunun ilgili maddeleri gereğince işlem yapılması, konusu suç teşkil eden davranışlara ilişkin Türk Ceza Kanunu’nun 195. maddesi kapsamında gerekli adlî işlemlerin başlatılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.