Asgari ücret zam oranları ve asgari ücret brüt miktarları çalışanlar tarafında merak edilen konuların başında gelmektedir.Ekonomi parametrelerini yakından ilgilendiren asgari ücret konusu, asgari ücret 2020 zammı, asgari ücret AGİ dahil ne kadar, asgari ücret ne kadar olacak, asgari ücret ne kadar, asgari ücret zammı ne kadar olacak ve asgari ücret ne kadar oldu gibi konularla gündeme gelmektedir. İşte asgari ücret 2020 ve asgari ücret hakkında merak edilen diğer soruların cevapları… ASGARİ ÜCRET NEDİR? Asgari ücret, yasal olarak saptanmış belli kriterlere göre işçinin bir iş günü çalışması karşılığında ödenen ücrettir. İşçi ve ailesinin ekonomik ve sosyal hayatlarını en iyi şekilde yaşayabilmelerini sağlayacak minimum ücretin belirlenmesi asgari ücret ile mümkün kılınmıştır. ASGARİ ÜCRET 2020 VE 2020 AGİ ZAMMI TAHMİNİ NE KADAR OLACAK? Asgari ücrete yüzde 8 oranında zam yapılırsa, net 2.020,90 TL olan asgari ücret 161 TL zam ile 2.181 TL olacak. Asgari ücrete yüzde 8,5 oranında zam yapılırsa, net 2.020,90 TL olan asgari ücret 172 TL zam ile 2.192 TL olacak. Asgari ücrete yüzde 10 oranında zam yapılırsa, net 2.020,90 TL olan asgari ücret 202 TL zam ile 2.222 TL olacak. Asgari ücrete yüzde 12 oranında zam yapılırsa, net 2.020,90 TL olan asgari ücret 243 TL zam ile 2.263 TL olacak. 2020 ASGARİ ÜCRETE 345 TL EK ZAM 2020 yılında asgari ücrete yapılacak zam oranına ilişkin muhtemel rakamlar belli olsa da vatandaşların bir diğer talebi vergilerin kaldırılması. Asgari ücretten alınan vergiler ve primlerin toplamı şu şekilde; SSK Primi ödemesi: 358 TL İşsizlik fonu kesintisi: 25 TL Yüzde 15 Gelir vergisi: 326 TL Damga vergisi: 19.50 TL Eğer yukarıda yer alan tutarlardan SGK primi ve İşsizlik Fonu dışında yer alan kesintiler kaldırılırsa maaşlara ek 345 TL ek zam gelmiş olacak. Asgari ücretten vergilerin kaldırılması konusu 2019 yılı başlarında sık sık gündeme gelmişti. 2020'DE AGİ ORANLARI DA DEĞİŞECEK Mİ? Asgari ücrete 2020'de zam yapıldığı taktirde, Asgari Geçim İndiriminde de artış olması bekleniyor. Güncel AGİ tutarları ise şu şekildedir: Bekar çalışan için güncel AGİ tutarı: 191,85 TL Evli eşi çalışmayan çalışan için güncel AGİ tutarı: 230,22 TL Evli eşi çalışmayan 1 çocuklu çalışan için güncel AGİ tutarı: 259 TL Evli eşi çalışmayan 2 çocuklu çalışan için güncel AGİ tutarı: 287,78 TL ASGARİ ÜCRET NASIL HESAPLANIR? Asgari ücret, tüm işçi bölümlerini kapsayacak şekilde "günlük" olarak belirlenmektedir. Günlük hesap üzerinden de "Aylık" ve "Saat" ücreti hesaplanmaktadır. Asgari ücret net hesaplanıp, brüt olarak ilan edilmektedir. Sebebi brüt tutar hesabından, Damga Vergisi ile Gelir Vergisi, İşsizlik Fon Payı ve SGK İşçi Payının kesiliyor olmasıdır. Belirlenen asgari ücretin uygulanması yasal olarak zorunludur. ASGARİ ÜCRET NASIL VE KİMLER TARAFINDAN BELİRLENİR? İş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırları en geç iki yılda bir belirlenir. Asgari Ücret Tespit Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının tespit edeceği üyelerden birinin başkanlığında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü veya yardımcısı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü veya yardımcısı, Devlet İstatistik Enstitüsü Ekonomik İstatistikler Dairesi Başkanı veya yardımcısı, Hazine Müsteşarlığı temsilcisi, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığından konu ile ilgili dairenin başkanı veya yetki vereceği bir görevli ile bünyesinde en çok işçiyi bulunduran en üst işçi kuruluşundan değişik işkolları için seçecekleri beş, bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşundan değişik işkolları için seçeceği beş temsilciden kurulur. Asgari Ücret Tespit Komisyonu en az on üyesinin katılmasıyla toplanır. Kurul, üye oylarının çoğunluğu ile karar verir. Oyların eşitliği halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Komisyon kararları kesindir. Kararlar Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer. Komisyonun toplanma ve çalışma şekli, asgari ücretlerin tespiti sırasında uygulanacak esaslar ile başkan, üye ve raportörlere verilecek huzur hakları Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının birlikte hazırlayacakları yönetmelikte belirtilir.Asgari Ücret Tespit Komisyonunun sekretarya hizmetleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yerine getirilir. ASGARİ ÜCRET BELİRLENİRKEN NELERE DİKKAT EDİLİR? Asgari ücret, işçilerin 16 yaşını doldurmuş olup olmadıklarına göre ayrı olarak belirlenmektedir. Ülkenin asgari ücret belirlendiği dönemdeki sosyal ve ekonomik durumu, geçim şartları, güncel ödenmekte olan ücretlerin genel durumu ile geçinme indeksleri dikkat edilen diğer konuları oluşturmaktadır. ASGARİ ÜCRETİN ÖDENMEDİĞİNİ DÜŞÜNEN İŞÇİ NE YAPMALI? Kanun gereği 10 ve daha üzerinde işçi çalıştıran işverenlerin, Asgari Ücret Tespit Komisyonunca belirlenen asgari ücret tutarını, işçinin banka hesabına yatırmakla yükümlüdür. Asgari ücret zam değil, işçinin hayatını idame ettirebilmesi için gerekli minimum ücrettir. Dolayısı ile işverenler bu durumu işçinin aleyhine kullanamaz. İşçi, asgari ücretin ödenmediğini tespit etmesi durumunda işverene ihtarname çekmek sureti ile iş sözleşmesini fesih edebilir. İş sözleşmesinin olmaması durumunda ve ödemenin yapılıp/yapılmadığının tespit edilememesi durumunda ise Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına müracaat edilebilirler. ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ NEDİR? 5510 sayılı Kanunun geçici 78 inci maddesi kapsamında uygulanmaktadır. 2019 yılı boyunca destek sağlanacaktır. İşverenler Yönünden Aranan Şartlar; • Özel sektör işyeri işverenleri, • 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde belirtilen kamu idareleri dışında kalan diğer kamu işyeri işverenleri, Sigortalılar Yönünden Aranan Şartlar; • 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları(MYÖ) hükümleri uygulanan sigortalılar, Destek Tutarı • 2019 yılı öncesi tescil edilen işyerleri için 2018 yılının aynı ayında prime esas günlük kazancı 102 TL (6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 203 TL) ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı aşılmamak kaydıyla 2019 yılında cari ayda bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının, • 2019 yılında tescil edilen işyerleri için ise destek kapsamına giren tüm sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısının, 2018 yılı Ocak ila Kasım aylarında/dönemlerinde uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılan 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalı sayısı ortalaması; 500'ün altında olan işyerleri için günlük 5 TL, 500 ve üzerinde olan işyerlerinde ise 3,36 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği verilecektir. Destekten yararlanılacak ayda, 2018 yılı Ocak ila Kasım ayları/döneminde 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının altında bildirimde bulunulması halinde ilgili ay için bu destekten yararlanılamayacaktır. ASGARİ ÜCRET ÖDENMEZSE NE OLUR? Asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlenen ücretin bankaya yatırılmaması ya da eksik yatırılması durumunda işveren, bir nevi işçinin hakkını gasp ederek suç işlemektedir. İşçinin bu durumu tespit etmesi durumunda sözleşmesi varsa iş sözleşmesini haklı sebeple fesih etme hakkına sahiptir. Ücreti ödemeyen işverene ise idari para cezası uygulanır. Uygulanacak idari para cezası, her işçi ve her ay için ayrı olarak hesaplanır. Ayrıca Vergi Usul Kanununa göre işverenin belgede sahtecilik/yanıltıcı belge beyan ettiğinin tespit edilmesi durumunda ise işveren hakkında 1,5-3 yıl arasında hapis cezası uygulanabilir. ASGARİ ÜCRETİN ÖDEME ŞEKLİ NEDİR? İş Kanununa göre işçilere ödenecek ücretlerinin banka aracılığı ile yapılması zorunludur. Ancak bazı istisnalar ile elden ödeme imkânı da sağlanarak bu durum kapsam dışında bırakılmıştır. Buna göre; Türkiye genelinde 10 ve daha az çalışanı olan işyerleri, Teknoloji Geliştirme Güvenliği kapsamındaki gizlilik dereceli tesislerdeki işyerleri, Savunma Sanayii Güvenliği Kanun kapsamındaki tesis güvenlik belgesine sahip işyerleri ile Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu kapsamında işyerleri banka aracılığı ile ödeme yapma kapsamı dışında bırakılmıştır. AGİ NEDİR? AGİ, çalışanların kendisi ve bakmakla yükümlü olduğu eşi ve çocukları için devlet tarafından verilen bir indirimdir. Az önce de ifade ettiğimiz gibi, AGİ her ay işverenler tarafından işçilerine ödenmelidir ve eğer ödeme yapılmazsa işçilerin bu durumu ilgili kurumlara bildirmeleri gerekmektedir. Kısaca şirketler, tüm çalışanları için aylık olarak AGİ'yi işçisine ödemekle yükümlü olmaktadırlar. Bir diğer konu, çalışan kişi, raporlu veya izinli ise, bu durumda maaşı ödeniyorsa, AGİ'nin ödemesi de yapılacaktır. Ancak çalışan kişi ücretsiz izine çıkmış ise, bir maaş ödemesi yapılmadığı için, AGİ ödemesi de yapılmıyor olmaktadır. AGİ NASIL HESAPLANIR? AGİ mevcut yılın asgari ücret ödemelerine göre belirlenir. Yılın ilk 6 ayı için asgari ücretin ne kadar olacağı belli olduktan sonra yıllık toplam da hesaplanır ve bu tutar AGİ indirim oranı ile çarpılır. Elde edilen tutar en düşük gelir vergisi oranı (%15) ile çarpılarak bulunan değer 12'ye bölünür ve böylece aylık AGİ miktarı hesaplanmış olur. ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNDEN KİMLER YARARLANABİLİR VE KİMLER AGİ ALABİLİR? Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere Asgari Geçim İndirimi olan AGİ hesaplanırken, işçinin bekar veya evli olması, evliyse eşinin çalışıyor veya çalışmıyor olması, sahip olunan çocuk sayısı gibi maddeler, alınacak olan AGİ rakamını belirleyen unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki, Asgari Geçim İndirimi olan AGİ'den kimler yararlanabiliyor ve kimler AGİ alabilmektedir. Konuyu yeniden değerlendirecek olursak şunları söyleyebiliriz. Ücretleri gerçek usulden vergilendirilen tüm çalışanlar, yani gerçek kişiler, bu indirimden yararlanabilir ve AGİ alabilir. Gelir Vergisi Kanunu'nun 61. Maddesi içeriğinde yer alan bilgiye göre ücret geliri elde edenler, AGİ almaktadır. Tekrar bu yazımızı çok kısaca özetleyecek olursak, AGİ, bir işçinin, bekar veya evli olması, çocuğunun olması veya olmaması gibi birçok maddeye göre değerlendirilen ve devlet tarafından asgari geçim indirimi olarak işçiye aylık olarak ödenen bir rakamdır. İşverenler, her ay bu rakamı çalışanlarına ödemekle yükümlüdür ve ödedikleri bu rakam, işverenin gelir vergisinden düşürülmektedir. ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU NEDİR? Komisyon, TC Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın belirleyeceği üyelerden birinin başkanlığında; TC Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'ndan 2 temsilci, TÜİK temsilcisi, Kalkınma Bakanlığı temsilcisi ve Hazine Müsteşarlığı temsilcisi, Bünyesinde en çok işçiyi bulunduran en üst işçi kuruluşunun değişik işkolları için seçeceği beş temsilci, Bünyesinde en çok işvereni bulunduran işveren kuruluşunun değişik işkolları için seçeceği beş temsilci olmak üzere 15 üyeden oluşur. Komisyonun sekreterya ve raportörlük hizmetleri TC Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü tarafından yerine getirilir. Raportörler, altı kişiyi geçmemek üzere Çalışma Genel Müdürlüğü personelinden görevlendirilir. ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU YILDA KAÇ DEFA TOPLANIYOR? Genellikle yılın Aralık ayında toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun, asgari ücreti belirleme aşamasında kaç toplantı yapacağı konusuna belli bir sınırlama getirilmemiştir. Son 10 yılda yapılan toplantılara bakıldığında, Komisyonun genellikle 4 toplantı yaptığı, bazen de 3 toplantıda sonuç aldığı ve geçtiğimiz yıl ise 5 toplantı neticesinde asgari ücret rakamını belirlediği görülmektedir.