Döviz kurlarının yükseldiği ağustos ayında fiyatlara fahiş zam yapan, vatandaşın tepkisini görünce bu kez gramaj düşürüp etiketi değiştirmeyen marketler, devlet ceza kesince yeni bir finansal mühendisliğe soyundu. Şimdi de rafta indirimli görünen ürünlerin fiyatı kasada uyuşmuyor. Vatandaş 'indirimli' diye ürün aldığını sanıp evine gittiğinde fişteki indirimsiz rakamı görüyor. ETİKET ALDATMACASI Sabah'tan Pınar Çelik'in haberine göre, 80 kuruşluk bir içeceğin etiketi kaldırılıp '10 tanesi 10 lira' yazılarak avantajlı ürün algısı yaratılıyor. Rafta etiket üzerinde üstüne çizgi çekilmiş eski fiyatla düşürülmüş yeni fiyatı bir arada gören tüketici indirimli ürün aldığını sanıyor. Ancak şişirilmiş fiyatla ürünü rafa koyan satıcı haksız kazanç elde ediyor. FİYATI ŞİŞİRİYORLAR Marketler indirim oranını yüksek göstermek için sepetlerdeki promosyonlu ürünlerin fiyatını şişiriyor. Aynı ürünün raftaki fiyatı daha düşükken, sepetteki promosyonlu ürünü yüksek fiyattan gösterip sözde indirim yapıyorlar. Son kullanma tarihi geçmek üzere olan ürünlerden zarar etmek istemeyen üretici ve market bu ürünleri 'yüzde 50 indirimli' etiketleriyle marketlerin en stratejik noktalarında satışa sunuyor. CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN DA UYARDI BAKAN DA... Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önceki gün faizlerde ve enflasyonda belli oranda düşüş yaşanmasına rağmen, marketlerde fiyatların inmediğini belirterek, "Mal ve hizmet fiyatlarındaki akıl ve ahlak dışı artışların üzerinde hep birlikte düşünmeliyiz. Kimseye 'zararına iş yap' demiyoruz ancak faiz oranları da enflasyon da belli oranda düşmüş. Hâlâ marketlerde fiyatlar düşmüyor. Anlaşılan bazıları krizi fırsata çevirme derdinde. Birilerinin 'piyasa şartları' kılıfıyla fırsatçılığa yönelmesi gerçekten çok üzüntü vericidir. Bu marketlerden, halkımızı sömürenlerden hesabını sorarız" demişti. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak da pazar ve market fiyatlarının birbirini tutmadığını belirterek, "Takip ediyoruz, iyileşme görmek istiyoruz. Marketlerde hâlâ istediğimiz fiyatlar yok onlarla konuşacağız" demişti. HAFTA SONU MESAİSİ Vatandaşların yoğun olarak alışveriş yaptıkları hafta sonunda (cumartesi- pazar) da temel gıda ve temizlik malzemelerinin fiyatlarıyla oynanmaya başlandı. Hafta içi normale inen fiyatlar indirim gibi yansıtılıyor. Genel indirimlerden önce fiyatlar yukarı çekiliyor daha sonra aldatıcı propaganda yapılıyor. Marketler, yükselen fiyatları perdelemek ve sepet ortalamasını artırmak için 'kampanya' adı altında tüketiciyi kandırıyor. IŞIK HİLELERİ Marketlerde özellikle sebze, meyve ve et reyonlarında kullanılan ışıklar bile özel tasarım. Ürünlerin taze gösterilmesi için parlak ve beyaz ışık kullanılıyor. Et reyonlarında ise beyaz ve hafif pembe ışık eti taze gösteriyor. TÜKETiCi İSYANDA! Raftan aldıkları ürünlerin fiyatlarının kasadaki fişte değiştiğini gören tüketiciler ise isyanda… Vatandaşlar, "Marketten alışveriş yaptım. Bebek çamaşır yumuşatıcısı ve sakız aldım. Yumuşatıcı 16 TL'ydi ancak fişten 22 TL olarak geçilmiş. Sakız 3.25 TL'ydi 5.65 kesilmiş. Eve gidip fişe baktığımda fark ettim. Siyah turp reyonda 2.99 TL yazmasına rağmen 5.99 TL olduğunu gördük. Patlıcan 8.99 TL olmasına rağmen 13.90 TL, limon 3.99 TL iken 4.99 TL" diyor ENFLASYONLA MÜCADELEDE SINIFTA KALDILAR Yılbaşında 'Enflasyonla Topyekün Mücadele Programı'nı sürdürme kararı alan marketler ve markalar sınıfta kaldı. Marketlerde 'Enflasyonla Topyekün Mücadele' etiketli raflardan eser kalmadı. Market alanlarında göze çarpan enflasyonla mücadele etiketleriyse ihtiyaç maddeleri dışındaki birkaç ürünün üzerinde bulunuyor. EN AZ 3 KAT FARK VAR Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, çiftçiden alınan ürünle raftaki arasında en az 3 kat fiyat farkı olduğunu belirterek, "Aracıların aradan çekilmesi gerekiyor. Üreticinin etkinliğinin artması için kooperatiflerin sayısı artmalı ve daha nitelikli hale gelmeli. İçinde bulunduğumuz dönemde büyük marketler büyük oranda piyasaya hakim. Gramaj oyunu piyasadaki büyük sorunlardan.720, 960 gibi gramajlar var, bunlar tüketicinin karşılaştırma olanaklarını sınırlıyor. Ürün grubuna göre bir standart belirlenmeli" dedi. PROMOSYON OYUNU Marketlerin en büyük kozlarından biri de bir alana bir bedava kampanyaları (Ör: Tuvalet kağıdı+peçete). Fiyatı artan bir ürünün yanına çok ucuz bir hediye koyarak promosyonlu ürün algısı yaratılıyor. Halbuki vatandaş zamlı bir ürün almış oluyor.