Trabzon’a tayin için gelenler, yeni evlenen çiftler veya evini değiştirmek isteyenler, yüksek ev kiraları sonrasında oturacak ev bulmakta zorlanıyor. SOBALI DAİRELER 1500 TL Ortahisar İlçesinde ev kiralarına bakıldığında sobalı evlerin durumuna göre merkeze uzak mahallelerde sobalı - giriş katı veya kot 2 - 3. kattaki evler 800 TL’den başlarken, merkeze yakın mahallelerdeki sobalı daireler de 1500 TL’den başlayan fiyatlarla kiralanıyor. DOĞALGAZLI DAİRELER 2500 TL Yine Trabzon’da Doğalgazlı, 2 - 3. kattan başlayan dairelerin kiralık fiyatlarına bakıldığında ise mahalle ve dairenin durumuna göre en düşük 2 bin - 2 bin 500 TL’den kiralandıkları görüldü. EŞYALI KİRALIK EV İLANLARINDA BÜYÜK ARTIŞ Ayrıca kiralık ilanlarına bakıldığında Trabzon’da artan Körfez Turizmi ile birlikte eşyalı ev kiralık ilanlarının da arttığı görüldü. Eşyalı ev kiralık ilanlarında ise fiyatlar en düşük 5 bin TL’den başlayarak, 20 bin TL’ye kadar çıkıyor. 3 YILDIR PROJE YAPILMIYOR Konuyla ilgili görüşlerini sorduğumuz Trabzon İnşaatçılar ve Emlakçılar Odası Başkanı Ayhan Taflan, inşaat sektöründe maliyetlerden dolayı sıkıntı olduğuna dikkat çekerek, “İnşaat sektöründe maliyetlerden dolayı sıkıntı var. 3 yıldan beri, Trabzon’da pandemi süreci ve maliyet artışından dolayı, yapımcı firmalar inşaat yapmakta imtina ettiler. Maliyetlerde üstüne vurunca, inşaat yapmakta veya satmakta çelişki yaşadılar. Müteahhitler ve alıcılar için zor bir süreç. Yapılmayan projeler dolayasıyla ortada daireler yok. Bizim bölgemizin coğrafi yapısı dolayasıyla, projeler çoğunlukla kat karşılığı yapılırdı. Bu projelerde toprak sahiplerine belli miktarda daireler kalıyordu. Bu dairelerde kendisi veya çocukları kalıyordu. Geri kalan dairelerde kiraya veriliyordu. 3 senedir Trabzon’da yeterli düzeyde inşaat olmayınca ortada ürün yok. Bu nedenle de konut sıkıntısı yaşanıyor” dedi. EV TALEBİ ÇOK, ARZ YOK Taflan, “Satış veya kiraya baktığımızda ağırlık 2. elde. Satış fiyatları 2 Milyon Liralının üzerinde rakamlarda seyrediyor. Aslında bu arz talep meselesi. Şu anda talep fazla, arz neredeyse yok. Bunun nedeni de yaz dönemi olmasıyla evlenecek gençlerin bulunması, tayincilerin gelmesi, ilimize dışardan vatandaşların gelişi ve turizm… Herkes sıkıntı yaşıyor. Tayinciler, yeni evlenen gençler ev bulmakta zorlanıyor. Ev kiraları çok yüksek. Düşük kiralı evlerde ise insanlar beğenip oturmuyor. Onlarında tadilatı gerekiyor ve mimari açıdan dezavantajlı binalar… Vatandaş fiyat analizi yapmadan, emlak portallarındaki şişmiş balon fiyatlara bakarak, kendi binalarının da fiyatlarını aynı oranda yükseltiyorlar. Bu da piyasayı katlıyor” diye konuştu. 3 BİN TL’YE KİRALAYACAKKEN, 3 BİN TL GÜNLÜK ALIYOR Turizm nedeniyle Trabzon’da aşırı bir yoğunluk olduğuna da dikkat çeken Taflan, “Turizmin başlamasıyla bölgemizde aşırı bir yoğunluk var. Mesela kişi 3 bin TL’ye evini kiraya verecekken, belli bir miktara mobilyasını alıyor. Daha sonra 3 bin TL’ye günlük kiralıyor. Evinden taşınmak isteyen, evleneceği için ev arayan, tayini çıkıp bölgemize gelen insanlar da ev bulmakta zorlanıyor. Ancak biz diyoruz, ‘Dere gider kumu kalır” Bu insanlar bugün burada yakın yoklar. Bölge insanını dikkate almak lazım. Özellikle bu insanların kimsenin mağdur etmeye hakkı yok. Fiyat politikalarından dolayı fahiş fiyatlar piyasada geziyor. YERLİ TÜKETİCİLER, 2. PLANA ATILDI Bu turizme iş yapan işletmeler, yeri geldi yerliyi mumla aradılar. Ama şimdi kapılar açılınca fazlasıyla doluluk oranı yaşanınca, bu sefer yerli tüketiciler ikinci plana atıldı. Ne olacak yabancı turistler, ülkelerine dönüş yapacaklar ondan sonra bu işletme sahipleri, konut, müteahhitler kim olursa olsun yerliye dönecekler. Bu insanları her şeyden önce bizim düşünmemiz lazım” dedi. FİYATLAR GERİ GELMEZ Fiyatların ne zaman normale döneceği sorusuna ise Taflan, “Fiyatlar oturdu. Fiyatlar geri gelmez. Ama böyle geçtiğimiz dönemlerde yaşadığımız süreç gibi ekstrem bir durum yaşanmadığı süreci fiyatların kolay kolay aşağı geleceğini tahmin etmiyorum” dedi. Burada mağdur olacak çok insan olduğuna da dikkat çeken Taflan, “Mağdur olacak çok insanımız olacak. Bu kişileri de dikkate almamız lazım. İnanılmaz derecede talepler var. Her gün telefonlar susmuyor. Kiralık konut arayanlar, belli rakam oranında satılık bina talep edenler… KREDİ VERMEMEK İÇİN ELLERİNDEN GELENİ YAPIYORLAR Kamu bankalarında kredi kampanyası balattılar ama vermemek için elinden geleni yapıyor. Krediler verilmiyor. Genelge yayınlandı, ama tüketici konut almaya gittiğinde banka, parayı vermemenin yollarını arıyor ve vermiyorlar. Vatandaşlar nasıl bu şekilde konut sahibi olacak. HERKESİN CEBİNDE 2 MİLYON TL NAKİP PARA YOK Herkesin cebinde 2 milyon TL nakit para yok. Fiyatlar fahiş .. Piyasaların düzelmesi için uzun zamandan beri bahsettiğimiz ifadeler inşaat maliyetlerini düşmesi, KDV, vergi dilimlerinin iyileşmesi bunlarda indirim olması lazım. Maliyetler düşmediği sürece vergi dilemlerinde iyileştirme yapamadığı sürece bu durum olumsuz şekilde tüketiciye yansıyor. BU İNSANLAR YAŞAMINI NASIL İDAME ETTİRECEK Vatandaş 5 bin 500 TL asgari ücret alıyor. Ama kiralar 3 bin Tl, 4 - 5 bin TL… Eğitim sağlık harcamaları, iyi kötü varsa arabasının yakıtı, elektrik suyu dikkate almamız gerekmiyor. Sadece kira ödemekle olmuyor. Bu insan nasıl kirayı ödeyecek, nasıl yaşamını idame ettirecek. Herkesin önce empati yapması gerekiyor. Kendilerini kiracı konumunda adlandırsınlar. Fahiş fiyatlardan gidip o paralara alıp belli miktar almaktansa, makul fiyattan düzenli olarak alsınlar” diye konuştu.