SONNOKTA HÜSEYİN TERZİ - Liselere geçişte TEOG yerine gelen “mahalle okuluna dönüşü” öngören yeni sistem emlak sektöründe de kiralık ve satılık ev ilanlarının değişmesine neden oldu. Yaklaşık 1.1 milyon öğrencinin adrese dayalı olarak liselere yerleştirileceğinin açıklanması üzerine emlakçılar ve ev sahipleri, kiralık ve satılık daire ilanlarında, “sisteme uygun” güncelleme yaptı. İlan başlıklarındaki, oda sayısı, caddeye yakınlık, dairenin yaşı gibi özellikler yerini “Fen Lisesi karşısı” gibi ibareler eklendi. Yeni sistemin hayata geçirilmesiyle birlikte Trabzon’da fırsatçı bazı emlakçılara gün doğdu. Yeni sistemle ilgili Trabzon’da Türkiye Kamu-Sen Trabzon Şube Başkanı Coşkun Dilber, Eğitim Sen Trabzon Şube Başkanı Engin Nur ile Trabzon İnşaatçılar ve Faal Emlakçılar Derneği Başkanı Ayhan Taflan önemli açıklamalarda bulundu. ÖZEL OKULA TEŞVİK Türkiye Kamu-Sen Trabzon Şube Başkanı Coşkun Dilber, yeni sistemi eleştirerek “Bu bir sistem değil, TEOG sınavının da alternatifi değildir. Dağ fare doğurmuştur. Uygulanabilirliği olmayan bir sistemdir. Eğitimde kaotik bir ortam oluşturacaktır. Bizim gördüğümüz kadarıyla bu sistem, kontenjanları daralttığı için rekabeti artırıcı bir sistemdir. Özel okullara öğrenci teşviğini artırıcı bir sistemdir. Böyle planlanmış. Bir kere nitelikli okul tanımına karşıyız; demek ki niteliksiz okullar var. Demek ki öğrencinin bir kısmı nitelikli okula gidecek, bir kısmı ise niteliksiz okula gidecek. Böyle bir algı olabilir mi? Bir kere mantığı yanlış” dedi. AÇIK LİSE RAKAMI ARTACAK Dilber, “Örneğin öğrencinin yüzde 10’u nitelikli okula gidebilecek. Trabzon’da da yaklaşık 11 bin ortaokul öğrencisi TEOG sınavına giriyor. Bunun yüzde 10’u baz alırsak demek 1000 öğrenci özel okula gidecek. Geriye kalan öğrenciler ise açık liseye gidecek. Yani Trabzon’da 800’ün üzerinde öğrenci tercih ettikleri okulları kazanamadıkları için her sene açık liseye gidiyordu. Şimdi bu yeni sistemde bu rakam artacak. Okullarımız kapasite bakımından yeterli sayıda öğrenci alamadığı için ikametgahlı sistemi gerçekleştirme şansı yok. Bu sistem özel okullara teşviğin önünü açıyor” diye konuştu. SORUNLAR ARTACAK Eğitim Sen Trabzon Şube Başkanı Engin Nur da yeni sistem konusunda eleştirilerini dile getirerek “‘Adrese dayalı kayıt sistemi’ sorunları çözmek bir yana daha da arttıracaktır. Öncelikle belirtmek gerekir ki her öğrencinin istediği okula gitmesi en doğal hakkı olmalıdır. Sınavsız ve her öğrencinin istediği okulda eğitim alması savunulması gereken en temel yaklaşım olmalıdır. Adrese dayalı bir sistemin öncelikle öğrencilerin seçme hakkını kısıtlamakta, öğrencileri sadece oturduğu mahalle ya da eğitim bölgesine hapsetmektedir” şeklinde konuştu. SOSYAL SORUNLAR OLABİLİR Nur, yeni sistemin velileri de zor durumda bırakacağını kaydederek “Bu durum pek çok velinin öğrencinin gitmesini istediği okulların bulunduğu bölgeye taşınması veya adresini taşımasına neden olacaktır ki bu durumun yaratacağı sosyal ve ekonomik sorunlar oldukça ciddi sonuçlar üretecektir. Pek çok bölgede seçilebilecek 5 okulun bile bulunmaması zorunlu olarak öğrencilerin istemeseler bile bazı okullara gitmelerini zorlamak anlamına gelecektir” ifadelerini kullandı. FIRSATÇILAR DEVREYE GİREBİLİR Trabzon İnşaatçılar ve Faal Emlakçılar Derneği Başkanı Ayhan Taflan ise yeni eğitim sisteminin ardından fırsatçılara gün doğabileceğini dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı: “İnsanlar mecburiyet karşısında buralara yerleşmek zorunda kalacak. Mecburiyet karşısında yapılan alışverişlerin bedelleri ise farklı olur. O zaman burada fırsatçılar devreye girer. Temennimiz bu rakamların yukarıya çıkmamasıdır. Eğitim üzerinden rant sağlamak yakışık almaz. Kira bedellerinin ve konut fiyatlarının bazen yüksek fiyatlara çıktığını şahit oluyoruz. Bir de eğitimdeki bu değişiklikte üzerine eklendiğinde fırsatçılara gün doğabilir. Ama bizim çağrımız bunu fırsata dönüşmemesi gerekir. Her şeyden önce herkesin öğrencilere ve velilere destek olması lazım.”