SONNOKTA RÖPORTAJ - Trabzon İçme Suyu ve Kanalizasyon İdaresi (TİSKİ) Genel Müdürü Ali Tekataş gazetemizi ziyaret etti. Tekataş, Ortahisar İçme Suyu Projesi, kaçak su kullanımı, su kesintileri, Gülcemal Projesi, TİSKİ’deki yönetim anlayışı konularını değerlendirdi. Ortahisar İçme Suyu Projesi’nin Trabzon için çok değerli olduğunu aktaran Genel Müdür Tekataş, açıklamalarında şu ifadelere yer verdi: “Şehir merkezinde çok kapsamlı bir çalışmaya girdik. İçme suyu kanalizasyon yağmur suyu fiber altyapı, doğalgaz ve elektrik hatlarını yenileme konularında çalışıyoruz. Yer yer ilgili firmalar çalışmalarımıza eşlik ediyor. Trabzon’da bir daha sokakların kazılmaması için ve altyapının uzun süre hizmet edebilmesi için topyekûn bir çalışma içerisindeyiz. Allah’a hamd olsun sorunsuz bir şekilde devam ediyoruz. Son derece meşakkatli bir iş olan bu altyapı konusunda vatandaşlarımızın refahını bozmamak için mümkün olduğunca gayret gösteriyoruz. Devam eden 11 projemiz var ve bedelleri toplam 645 milyon TL.” Genel Müdür Tekataş, Sorumlu Yazı İşleri Müdürümüz Selahattin Özcan’a konuştu… HEMEN VAZİYET ALDIK “Birçok belediyeye hizmet eden birisi olarak söylemeliyim ki; altyapı çalışmaları birçok belediye başkanının girmeye cesaret edemediği bir alandır. Ama en önemli alandır. Çünkü sağlıklı bir altyapı inşa etmezseniz üzerine ne yaparsanız yapın belirli bir süre sonra bozulmaya mahkumdur. Bunun bilinciyle hareket ediyoruz. Burada göreve başladığımızda Büyükşehir Belediye Başkanımız Murat Zorluoğlu’nun bizden ilk isteği sorunların tespiti için çalışmamızdı. Esasında kendisi sorunların birçoğunu tespit etmişti. Biz de yer yer tespitlerini takip ettik ve hemen vaziyet aldık. Karşımıza çıkan en önemli sorun şehrin altyapısıyla ilgili sorundu. Beşirli’deki kokudan başlayan, derelere akan atık sularla devam eden bir süreç vardı karşımızda.” KAZMAYI VURDUK “Ayrıca kuruma girdiğimizde kurumun arızalarla çok fazla meşgul olduğunu gördük. 2020’de arıza istatistiği tuttuk. Vatandaşlarımızın durumu daha net anlaması açısından da söylemeliyim ki, 2020’nin ilk altı ayında Ortahisar ilçemizde içme suyu arıza sayısı 19 bin 300 olarak tespit edildi. Bu çok ciddi bir rakam ve bunların ciddi maliyetleri var. Başka bir açıdan bakıldığında da çok fazla kesinti oluyor. Bütün bunların tespitini yaptık ve hummalı bir çalışmaya başladık. Bir buçuk yıl proje aşamasıyla uğraştık. Bir de kanalizasyon, yağmur suyu ve içme suyunu birbirine entegre etmek zorundaydık bu yönde de çalıştık. 2020’nin ortalarında bu işleri bitirdik ve 8. ayda kazmayı vurduk. Çok iyi bir noktadayız. 67 bin metreyi aşkın bir imalat bitirdik. Ortahisar İçme Suyu Projesi kapsamında 565 km içme suyu 120 km kanalizasyon, 70 km yağmur suyu, 400 km de fiber altyapısı için hizmet kanalları yapılıyor. Çalışmaların tamamı hızlı bir şekilde birbirine paralel olarak ilerliyor.” 4 YILLIK PROJE AMA… “Projemiz 4 yıllık bir proje ama biz hızlı hareket ediyoruz. 2023’ün sanırım ortalarına gelmeden bu işi bitirebiliriz. Farklı bir engel çıkmazsa öyle de olacak; hızımız bunu gösteriyor. Meydandan Nisan ayı bitmeden çıkmayı planlıyoruz. Ancak bazen farklı engellerle karşılaşabiliyoruz. Örnek olarak gerçekleştirdiğim Kahramanmaraş Caddesi ziyaretimde PTT’nin önünde bütün dağıtımın yapıldığı menhol karşımıza çıktı. Dolayısıyla bu sebeple projede bir revizyona gitmek zorunda kaldık. Turizm sezonu başlamadan Meydan bölgesini bitireceğiz.” PANDEMİYİ FIRSATA ÇEVİRDİK “Pandemiyi fırsata çevirdik. Üniversitenin kapalı olması nedeniyle Kalkınma Mahallesi’nden başladık. Oradaki içme suyu çalışmasını yüzde 85 oranında tamamladık. Beşirli’de de içme suyunun yüzde 90’a yakını bitmiş durumda. Kanalizasyon ve yağmur suyu çalışmaları da bunları takip ediyor. Vatandaşlarımız açılan kanalların kapatılmasının uzun sürdüğü yönünde serzenişte bulunuyor. Tanjantı örnek veriyorum 15 günde bitmesini planladığımız işi 5 günde tamamladık. Ancak bazı noktalarda farklı zamanlar kaydediliyor. Biz bu konuda azami gayret gösteriyoruz ve geçici beton ya da asfalt kaplaması yapıyoruz. Vatandaşlarımızın sıkıntı çekmeyeceği bir hale getirmeye çalışıyoruz yollarımızı.” KAÇAK DEĞİL KAYIP “Hatlar eski olduğu için çıkan borular sürekli arıza veriyor. Kayıplar oluyor. 2019 yılında görev başladığımızda Ortahisar’ın kayıp kaçak oranı yüzde 68’di. Yüzde 53’lere düşürdük ama tamamı kaçak değil bunların; büyük çoğunluğu kayıp yani su kayboluyor yerin altında bulamıyorsunuz. Biz bunu bulmak için akustik dinleme cihazları ve parmak kameralar aldık teknolojik denetimler yapıyoruz. Yüzeye çıkmayan toprağın altından akıp geçen 134 metreküp saniye su var. Bu 100 bin nüfusun su ihtiyacını karşılayacak bir debidir. Biz bu suyu birçok harcama yaparak üretiyoruz. Yerin altından akıp gidiyor. Bu çalışma sonucunda da bu sorunun önüne geçmiş olacağız. Böylece harcamalarımız da azalmış olacak. Her bir arızanın bize maliyeti ortalama bin lira. Bu da çok ciddi bir rakam. Bunlar zincirin birer halkasıdır. İnşallah Ortahisar İçme Suyu Projemizle bunları ortadan kaldıracağız. Vatandaşlarımız da bu işe sahip çıkıyor. Bu çalışmayı uzun zamandır bekliyorduk deyip bizlere teşekkür ediyorlar. Ben de vatandaşlarımızın sabrı için onlara teşekkür ediyorum. Biraz daha sabır diyorum.” SöZ VERDiK GERÇEKLEŞiYOR “İlçelerimize söz verdik, hizmetleri gerçekleştiriyoruz. Beşikdüzü’nde devam eden bir iş vardı o tasfiye edildi, yeni ihale yapacağız. Büyükliman Grubu’nu rahatlatmak için yine Beşikdüzü bölgesinde 10 tane mahallemize içme suyu sağlayacak bir grup suyunun da projesini bitirdik, onları planlıyoruz. Tarlacık suyu vardı onu almak için yol yaptık, bitirdik. Şimdi o bölgenin içme suyunu yapacağız ve bölgeye katkı sağlayacağız. Biz yapacağız diyoruz ve işi yapıyoruz. 14 tane gölet projesi başladı. Şalpazarı’nın 22 mahallesinin su sorununu çözecek proje ürettik. Günü kurtarma projeleri yapmıyoruz. O tarz işler hiç kimse bizden beklemesin. Her işin bir tekniği ve çözümü var. Vatandaşımız gecikmelerden şikâyet edebilir ama iki sene sonra boşa çıkacak projeler yerine 100 yıl o alanlara yetecek projeleri görecekler işler bittiğinde. Köprübaşı’nda proje kapsamında işimiz var. Tonya’da atık su arıtma tesisi vardı, devreye alma projelerimiz var. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız sağ olsun 2,5 milyon bir hibe verdi oraya. Çaykara’da atık su arıtma tesisi için çalışmalarımızı bitirdik, gönderdik hibeyi istedik, oraya da hibe alırsak başlayacağız. Uzungöl’de Trabzon’da ilk kez uygulanacak projeyi hayata geçiriyoruz, başarı sağlarsak Trabzon’un birçok bölgesine bunu uygulayacağız. İhalemizi yaptık, sonuçlanmasını bekliyoruz. Sürmene Çamburnu’nda kanalizasyon ile ilgili sıkıntılar vardı onları yaptık. Ortahisar ilçesinde çok büyük sıkıntıya neden olan Karakaya Grubu vardı. 32 mahalleye su veren bir artırma tesisi, burada da sorunu aştık.” 3 AYAKLI ÇALIŞMA “DSİ ile yapacağımız bir diğer iş de derelerde taşkın olmaması için bentler yapmak. Yerleri belirlendi çalışmalarımız sürüyor. Bu 3 ayaklı bir çalışmaydı. DSİ yukarda ters bentle yapacak. TİSKİ derelere ummayacağınız miktarda akan kanalizasyonları kesecekti ve Büyükşehir Belediyesi de şu anki işlerini yapacaktı. Allah’a şükür şu an bunlarda belirli bir aşamaya geldik. Başkanımızın verdiği söz belki daha önce tutulacak. Çünkü bu iş sıkı bir şekilde takip ediliyor. Dediğim gibi derelere akan kanalizasyonları büyük oranda kestik. Bu konuda çok karmaşıklık var halen kesemediklerimiz var. Buldukça kesiyoruz. İnşallah oradaki kokuyu keseceğiz.” UZUN SÜRE TAKİP ETTİK “Beşirli Sahili’nde Gülcemal Projesi var ve sahil yoluyla bu proje arasında bir kanal düşünülmüş ve bu kanala ilişkin de birçok hoca tarafından sirkülasyonun olması gerektiği belirtilmiş. Sirkülasyon olmazsa derelerden gelen atıklar, husubatlar çürümeye uğrar. Bataklığa döner sinek üretir ve kokar denmiş. Biz birçok ve dereden gelen bu kirliliği önledik. Gülcemal’deki kokuyu azaltan en önemli etken kirliliği kaynağında yok etmemiz oldu. Sonra da dereyle lagün dediğimiz kanalları birleştirdik. Uzun süre takip ettik numuneler aldık. Yüzde yüz bir temizlenmenin sirkülasyonun olmadığını görüp başkanımızla paylaştık. Başkanımız da dedi ki bilim adamlarının duyduğu kaygı az da olsa doğru çıktı. Biz bu menfezleri ileriye uzattık ve doldurma kararı aldık. Bütün teknik veriler ve bilgiler ışığında DSİ’nin de katılımıyla doldurma yapıldı.” MEŞAKKATLi BiR iŞ “ Altyapı işi meşakkatli bir iş ama ruhunda bu var. En büyük şanssızlığımız yeraltında ne olduğunu bilmiyoruz. Sayısal işletme planları daha önce yapılmamış. Biz Coğrafi Bilgi Sistemini gelir gelmez kurduk ve bu konuda çalışmalar yaptık. Bizim bir felsefemiz var kendi kendine yetebilen teknolojik bir kurum olmak. Bu konuda fazlasıyla mesafe kat ettik. Bizden çok yüksek rakamlar isteyen firmalara karşın işlerimizi kendi personelimizle yaptık. Bu sisteme yönelik işaretlemeler yapıyoruz ama bazen hiç ummadığımız şeyler çıkabiliyor mesela Beşirli’de başkanımızla gerçekleştirdiğimiz saha gezimizde, karşımıza 4 adet kanalizasyon çıktı. Hepsi ayrı yerlerden geçiyor ve hiçbirinin kaydı yok. Nerede birleştiklerini bulmak için ciddi bir çaba sarf ettik ve büyük hat haline getireceğiz. Bu gibi sorunlar nedeniyle su kesintisi olabiliyor. Ama kesintilerin tamamı bunlardan dolayı değil arızalardan dolayı da gerçekleşebiliyor.”