Afet riskine hazırlık ve imar barışı gerekçesiyle İmar Kanunu’na eklenen Geçici 16. Madde, mera ve yaylaklarda larda yapılaşmanın da önünü açtı, Danıştay’ın 8 ay önce verdiği karara uyulmuyor Bir yandan Doğu Karadeniz yaylalarında kaçak yapılaşmaya savaş açılıp yüzlerce ev yıkılırken, bir yandan mera ve yaylaklarda yapılaşmaya yol verilmesi, ”Bu ne yaman çelişki” dedirtiyor.
GEÇİCİ 16. MADDE
Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacı İmar Kanunu’na eklenen Geçici 16. Madde, Anayasal güvence altındaki tarım arazileri, mera, yaylak, kışlak gibi alanlarda bireysel ‘yapı kayıt’ başvurusunun önünü açtı.
İŞGAL VE TECAVÜZ!
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Trabzon Şubesi, bu alanlarda yapılan yapıların kayıt belgelerine istinaden elektrik-doğalgaz bağlatma taleplerinin kabulüne başlandığına dikkat çekti ve, “Bu alanlardaki yapılar işgal ve tecavüz olarak değerlendirilerek ilgili mevzuatça suça konu olacaktır” diyerek dava açtı.
İPTAL EDİLMELİDİR
Danıştay kararında, “Orman ve mera gibi özel kanun kapsamında kalan kayıt belgesi almış yapılara; su, elektrik ve doğalgaz bağlanması hukuka uygun değildir” denildi. ZMO Başkanı Cemil Pehlevan, “Kendi doğrularından taviz vermiyorlar, telafisi güç zararlara neden olacaklar” diyerek, verilen izin belgelerinin iptal edilmesi çağrısı yaptı.
DANIŞTAY KARARINA RAĞMEN İPTAL EDİLMEDİ, YAPILAŞMANIN ÖNÜ KESİLMEDİ
TARIM ARAZİLERİNE 16. MADDE TEHDİDİ!
Afet riskine hazırlık ve imar barışı gerekçesiyle İmar Kanunu’na eklenen Geçici 16. Madde, tarım arazileri ve meralardaki yapılaşmanın da önünü açarken, Ziraat Mühendisleri Odası’nın açtığı dava sonucu Danıştay’ın verdiği karara rağmen Geçici 16. Madde hala iptal edilmedi.
3194 sayılı İmar Kanununa, 7143 sayılı Torba Kanunla, “Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacı” gerekçe gösterilerek Geçici 16. madde eklendi. Buna göre 31 Aralık 2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31 Ekim 2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31 Aralık 2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir” denildi.
BİREYSEL KAYDIN ÖNÜ AÇILDI Özel Kanunla korunan alanlardaki yapıların da 3194 sayılı İmar Kanunu çerçevesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının sitesinde yer alan Yapı Kayıt Bölümüne bireysel kayıt yapılmasının önü açıldı. Oysa 4342 sayılı kanunun 4. Maddesinde, “Mera, Yaylak ve Kışlaklar; özel mülkiyete geçirilemez, amacı dışında kullanılamaz, zaman aşımı uygulanamaz, sınırları daraltılamaz” hükmü bulunuyor.
ZİRAAT MÜHENDİSLERİ DAVACI
Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şubesi, bu düzenlemede özellikle Anayasa’nın 44’üncü ve 45’inci maddeleri, 5403 ve 4342 sayılı Özel Kanunla Korunan tarım arazileri mera, yaylak ve kışlaklarda telafisi güç ya da imkânsız zararlara yol açabilecek olduğunu; kurumlara yazılı, ilgili toplantılarda, yazılı ve görsel basın yoluyla ifade etti ama değerlendirilmedi, yok sayıldı.
Ziraat Mühendisleri Odası, “…orman ve mera alanlarında bulunan yapılar için alınan yapı kayıt belgelerine istinaden elektrik ve doğalgaz bağlatma taleplerinin kabulüne ilişkin olduğu, bu doğrultuda ülke genelinde uygulamaya geçildiği, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 21 Ocak 2019 tarih ve 3807618 sayılı yazısı ile Mera Kanunu kapsamında kalan alanlarda yapı kayıt belgesi düzenlenmemesi gerektiği, bu alanlarda yapılan yapıların işgal ve tecavüz olarak değerlendirilerek ilgili mevzuatınca suça konu olacağının bildirildiği, Mera Kanunu uyarınca mera tahsis değişikliği yapılmadan mera alanının kullanımının mümkün olmadığı, bu nedenle davalı Bakanlıkların karar ve talimatlarının hukuka aykırı olduğu, Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar başlıklı Tebliğin 6. ve 7. maddelerinin iptali ile söz konusu Tebliğin dayanağı olan 3194 sayılı İmar Kanunu'na eklenen Geçici 16. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğundan…” gerekçesiyle dava açtı.
DANIŞTAY HAKLI BULDU AMA!
21 Mayıs 2024 tarihli Danıştay Kararı “…Bu itibarla, orman ve mera gibi özel kanunlar kapsamında kalan ve yapılaşma yasağı bulunan alanlarda yer alan yapılar bakımından, İmar Kanunu'nun 4. maddesi uyarınca özel kanunlara aykırı olduğu anlaşılan Geçici 16. maddesinin uygulanmaması, bu alanlarda bulunan yapılar için yapı kayıt belgesi düzenlenmiş olsa bile ilgili yapıların bu belgenin sağladığı haklardan yararlandırılmaması gerektiği anlaşıldığından, Geçici 16. maddenin 3. fıkrasında yer alan ‘Yapı Kayıt Belgesi yapının kullanım amacına yöneliktir. Yapı Kayıt Belgesi alan yapılara, talep hâlinde ilgili mevzuatta tanımlanan ait olduğu abone grubu dikkate alınarak geçici olarak su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilir’ düzenlemesi uyarınca, orman ve mera gibi özel kanun kapsamında kalan alanlarda yer alan yapı kayıt belgesi almış yapılara su, elektrik ve doğalgaz bağlanması yönünde tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır” denildi.
HİÇ ZAMAN KAYBETMEYİN!
Bu kararın gereğinin yerine getirilmediğini ifade eden Ziraat Mühendisleri Odası Trabzon Şube Başkanı Cemil Pehlevan, “Her şeyi bilenler; özel kanunlar kapsamında kalan ve yapılaşma yasağı bulunan alanlarda Geçici 16. Maddenin uygulanamayacağını defalarca yazılı ya da toplantılarda anlatmamıza, özel kanunla korunan alanlardaki yapılara elektrik, su veya doğalgaz bağlanamaz itirazlarımıza rağmen ‘su, elektrik ve doğalgaz bağlanabilir’ dediler ve bağlanmasına kontrolsüz belgeler verdiler. Bağlanmasına müsaade edilmesi durumunda telafisi güç ya da imkansız zararlara neden olacağını ifade etmemize rağmen kendi doğrularından taviz vermediler. Hiç zaman kaybetmeden T.C. Danıştay kararını uygulayın, vermiş olduğunuz izinleri iptal edin. Kamu vicdanını rahatlatın” diyerek yetkililere çağrıda bulundu.