Çiftçi bağlı olduğu, kayıtlı olduğu kuruma karşı sorumluluğunu yerine getirmelidir. Çiftinin bağlı olduğu kurum, ziraat odalarıdır. Ziraat odaları anayasal bir kuruluştur. Kanunların kendisine tanıdığı yasal haklar ve kurallara göre işlem yapar. Ziraat odaları, anayasal haklar ve yetkiler çerçevesinde faaliyet gösterir. Devletin çiftçi olarak tanıdığı ve bir takım destekler verdiği çiftçi, bu unvanını ziraat odalarına yaptırdıkları ÇKS (çiftçi kayıt sistemi) kaydı ile alır, böylece yasal bir statüye kavuşturulur. Yasal statü kazanan çiftçilerimiz, devletin verdiği tüm tarımsal desteklerden yararlanma hakkı kazanır. Ziraat odalarına kayıtlı olmayan çiftçiler, devletin bu desteklerinden asla yararlanamazlar. Nasıl ki; barolara kayıtlı olmayan (ve her yıl güncellemesini yapmak zorunda olan) hiç bir avukat serbest büro açıp avukatlık yapamazlarsa, aynı şekilde, Tabipler Birliği, Esnaf Kefalet, Ticaret Sanayi Odaları hepsi bu yasal mevzuatlara göre işlem yaparlar ve çalışırlar. Tüm sivil toplum kuruluşları, meslek odaları, kuruluş amaçları çerçevesinde, üyelerine hizmet verirler. Bu hizmetlerin yapılabilmesi için, kayıtlı üyeleri her yıl belirlenen miktarda aidatlarını ödeyerek güncellemelerini yaparlar. Güncelleme yapmayan üyeler, yasal olarak o odanın üyesi olarak kabul edilmezler. Bu durumda olan üyeler, devletin verdiği desteklerden de yararlanamazlar.
Bu nasıl oluyor?
Ziraat odalarının ve ona kayıtlı çiftçilerin yasal durumlarına bir bakalım.
Arazi sahibi olan insanlar, o arazilerinde çeşitli tarımsal faaliyetler yapmak için, resmiyet kazanması açısından, ilk olarak yapacakları işlem, Ziraat odalarına kayıt yaptırarak, çiftçilik yapacaklarını tescilletirler. Bu tescilleri onların, çiftçi olduğunun en önemli yasal dayanağıdır. Bu kaydı yaptırmayan, çiftçiler, devletin ilgili bakanlığı tarafından yasal çiftçi kabul edilmezler. Devlet tarımda destek verirken, bu yasal çiftçilik kaydını ve beyanını esas alır. Tüm bu açıklamalardan sonra, işte ziraat odaları ve ziraat odalarına kayıtlı olmanın gerçekte ne anlama geldiğini çiftçilerimize açık ve seçik olarak izah etmeye çalıştım. Şimdi bu yasal uygulama böyle iken, son iki yıldan beri, odamıza kayıtlı olan çiftçilerimizle yaşadığımız önemli bir soruna açıklık getirmek istiyorum.
Tarım bakanlığının, iki sene önce, bir değişiklikle başlatmış olduğu bir uygulamanın çiftçilerimiz tarafından yanlış bir anlamadan kaynaklandığını düşünerek, izah etmeye çalışacağım. Sayın Bakan çıkardığı bir kanunla ÇKS’yi (çiftçi kayıt sistemi) kaldırdığını açıklamıştı.
Yani ÇKS kalktığından artık Ziraat odalarına gitmenize gerek yok ifadesini kullanmıştı. Bakanın ikinci açıklaması şöyleydi. Tarım bakanının ifade ettiği ikinci açıklamada, “Ziraat odalarına ÇKS ile ilgili her sene gitmenize gerek yoktur.”
Ancak;
Ziraat odalarına her yıl güncellemenizi yapmak için gideceksiniz, bu yasal bir zorunluluktur.” ifadesi her şeyi açık olarak ortaya koyuyordu.
Çiftçi ÇKS belgesini almak için her yıl ziraat odalarına gitmesine gerek yoktur.
Ancak;
Çiftçilik beyanınızı yapmak için, ziraat odalarına her yıl gideceksiniz... Gitmediğiniz ve çiftçilik beyanınızı yaptırmadığınız zaman ne mi olur?
Devletin verdiği destekler için internet üzerinden müracaat ederken, çiftçi olduğunuzu beyan edin butonuna basıyorsunuz, çiftçiliğinizi beyan ediyorsunuz. Devlet sizin beyanınızı esas aldığı için müracaatınızı kabul edip sizin hesabınıza yardımı aktarıyor. Buraya kadar her şey normal.
Şimdi meselenin arka tarafına bir bakalım.
Çiftçi müracaatını yaptı, zamanı da geldi mi devlet destek yardımını da hesabına aktardı. Buraya kadar sorun yok. Esas sorun bundan sonra.
Ziraat odaları, tarım bakanlığının çiftçilere destek yardımları için her yıl yapılan müracaatlar sonunda, çiftçilerimizin ziraat odalarındaki güncellemelerini her yılın sonunda sistemden bakarak sorguluyor.
Bu sorgulamanın sonunda, güncellemelerini yapanlar ve güncellemelerini yapmayanları tespit ederek ortaya çıkarıyor. Güncellemelerini yapan üyeler için sorun yok, güncellemelerini yapmayan kayıtlı üyeleri bir liste ile ilgili birimler kanalıyla bakanlığa bildiriyor. Bakanlık da gerekli incelemeyi yaparak, bunlar hakkında yasal prosedürü yürürlüğe koyuyor.
Nedir bu yürürlüğe koyulan prosedürler.
Ziraat odasına kayıtlı üye o yıla ait güncellemesini yapmadığından, çiftçi olduğunu beyan et butonuna basarak yanlış beyanda bulunmuş oluyor. Bu yanlış beyan yapması yüzünden,
1-Devleti yanlış beyan vererek aldatmadan dolayı beş yıl devlet yardımlarından mahrum bırakılacak.
2-Her ne kadar destek almışsa, bu parayı faizi ile devlete geri ödemek zorunda kalacak.
3-Ziraat odalarında güncellemelerini yapmadığından, sistem onların kaydını düşürecek.
Tüm bu sıkıntılarla karşı karşıya kalmamanız ve devletin tarımsal desteklerinden mahrum olmamanız için, yapacağınız tek işlem, her yıl ziraat odasına bir defa gelip güncellemenizi yapmanız yeterli olacaktır. Oysa Ziraat odaları çiftçinin mekanıdır yılda bir defa değil, tüm tarımsal sıkıntılarınızı paylaşacağınız, tüm tarımsal bilgilerinizi alacağınız ve çayınızı rahatlıkla yudumlayacağınız. Bu nedenle yılda bir defa değil her zaman uğrayacağınız, mekânlarınız ve yerlerinizdir.
