Anahtar Parti Trabzon İl Ekonomi Politikaları Başkanı Gökhan Karaş, Türkiye reel sektörünün ciddi bir finansman kriziyle karşı karşıya olduğunu belirterek, bu durumun üretim, istihdam ve büyüme üzerinde olumsuz bir baskı oluşturduğunu ifade etti. Karaş, uygulanan düşük kur-yüksek faiz politikasının ihracatı zayıflattığını, sıkı para politikası ve artan maliyetlerin ise kapasite kullanım oranlarını düşürdüğünü vurguladı. İmalat, istihdam ve büyüme rakamlarındaki daralmaya dikkat çeken Karaş, talep düşüklüğü ve stokların satışa dönmemesi nedeniyle firmaların fiyatlamada sorunlar yaşadığını söyledi.
Finansman Erişimi Engelleri ve Artan İflas Riski
Gökhan Karaş, finansman krizinin çözülmemesi halinde üretimin durma noktasına geleceği, istihdam kaybının artacağı ve büyümenin daha da yavaşlayacağı uyarısında bulundu. Ekonomik çarkın sağlıklı işleyişinde üretimin kilit rol oynadığını, ancak finansmana erişim zorluğunun anahtar sorun olduğunu belirtti. Şirketlerin sabit giderlerindeki artış ve tedarik sürelerindeki uzamanın nakit akışlarını zorladığını, özellikle KOBİ'lerin yüksek faiz ve artan risk nedeniyle krediye erişiminin güçleştiğini dile getirdi. Konkordato başvurusundaki artışlar ve karşılıksız çeklerdeki belirgin yükselişin şirketlerin borç ödeme kapasitesinin düştüğünün ve ticari güvenin zayıfladığının en büyük göstergesi olduğunu kaydetti. Karaş, birçok şirketin itibar kaybı yaşamamak adına duran varlıklarını değerlerinin çok altında satmak zorunda kaldığını, tefecilik ve hatır senedi uygulamalarının arttığını, bunun da zincirleme iflas riskini beraberinde getirdiğini gözlemlediğini paylaştı.
Yatırımcı Güveni Sarsıldı: Borsa ve Halka Arzda Düşüş
Finansal piyasaların reel sektöre fon aktarma yeteneğini kaybettiğini, yatırımcıların yüksek faiz nedeniyle birikimlerini kamu borçlanma araçlarına yönelttiğini belirtti. Bu durumun, piyasanın reel sektör yerine kamu harcamalarına kaynak sağlamasına neden olduğunu, KOBİ'lerin ise "nefes alamadığını" ifade etti. "Nefes Kredisi" gibi girişimlerin beklentileri karşılamadığını, tutarların düşük, vadelerin kısa ve krediye ulaşımda kayırmacılık algısı olduğunu dile getirdi. Finansman krizinin uzun vadeli yatırım araçları üzerindeki bozucu etkilerine de değinen Karaş, borsada yatırımcı sayısındaki düşüşün bunun en önemli göstergesi olduğunu söyledi. BİST 100 endeksinin reel getiri sağlamadığını, borsadaki yabancı payının önemli ölçüde azaldığını ve geçmişte cazip kazanç fırsatları sunan halka arz sayısının 2020'den bu yana büyük ölçüde azaldığını vurguladı.
Anahtar Parti'den Finansman Krizi Çözüm Önerileri
Anahtar Parti Trabzon İl Ekonomi Politikaları Başkanı Gökhan Karaş, ekonomik güven erozyonunu durdurmak ve kamuoyu güvenini sağlamak için tutarlı politikalar izleyeceklerini belirterek, finansmana erişim sorununu çözecek 5 öneri sundu:
-
Finansal Altyapı ve Sermaye Piyasalarında Reform: Finansal sistemde şeffaflık ve hukukun üstünlüğü sağlanacak, şirket tahvillerine vergi teşvikleri getirilecek, anonim şirket statüsüne geçişler teşvik edilecek.
-
KOBİ ve Reel Sektörün Finansmana Erişimi: Eximbank kredileri revize edilecek, KOBİ'lere düşük faizli, uzun vadeli ve yeterli tutarda kredi imkanları sunulacak, tedarik zinciri finansmanı güçlendirilecek.
-
Dijitalleşme ve Finansal Teknoloji (FinTech) Gelişimi: Şirketlere finansal teknoloji çözümleri sunulacak ve dijital ödeme sistemleri teşvik edilecek.
-
Vergi ve Maliye Politikaları: Vergi adaletine dayalı reformlar yapılacak, enflasyon muhasebesi yeniden düzenlenecek.
-
Yatırım Teşvikleri ve Yapısal Dönüşüm: Yeşil, dijital ve sosyal dönüşüm yatırımları önceliklendirilecek, üniversite-sanayi işbirliği ve Ar-Ge desteklenecek.
