Karadeniz bölgesi, fındık ve çay gibi iki önemli tarım ürününe sahip. Bu iki tarım ürününden bölgede milyonlarca aile geçimlerini sağlıyor. Fındık aynı zamanda önemli bir ihracat ürünü, her yıl hemen hemen 2 milyar dolar civarında ülkeye döviz girdisi sağlanıyor. Ama bu kadar değerli bir ürün olan fındığımıza gereken önemi veriyor muyuz, verebiliyor muyuz? Tabi ki de hayır.

Fındık konusuna birazdan tekrar değineceğim ama çaydan bahsetmeden olmaz. Çay sofralarımızın vazgeçilmez bir içeceği. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde 4 il de (Rize, Trabzon, Giresun ve Artvin) 830 bin dekar alanda 1 milyon üretici aile çay tarımı yapıyor. Yaş çay da 2022 hasat sezonu bugünlere başladı. Çay üreticisinin merakla beklediği haberi ise geçtiğimiz hafta Rize-Artvin havalimanı açılışı konuşmasında Başkan Recep Tayyip Erdoğan vermişti. Başkan Erdoğan 2022 yaş çay fiyatını destekleme ile birlikte 7 TL olarak ilan emişti. Bu fiyat çay üreticisi tarafından memnunlukla karşılandı. Öte yandan 8 ila 9 TL bekleyen üreticiler olduğunu da belirtelim. Bugünlerde başta Rize olmak üzere bölgeye bir çay göçü yaşanıyor. Öyle ki 350 bin toplam nüfusa sahip Rize’ye çay hasadı için (il dışında yaşayan üreticiler, toplayıcılar ve yarıcılar) gelenler ile nüfus önemli oranda artmış durumda. Son iki yıl da yaşanan pandemi nedeni ile üreticiler kendi çaylarını toplamak için bahçelerine girmişlerdi. Bu durum bu yıl da devam ediyor. Geçen yıl bundan dolayı 100 milyon dolar sadece Rize’ye kaldı. Tabi bunun yanı sıra toplayıcı yevmiyelerinin de 300-400 TL arasında değişmesi üreticileri çay bahçelerine girip çay hasadı yapmasına iten faktörlerden biri. Çaykur geçen yıl (2021) 860 bin 400 ton çay alımı gerçekleştirmiş, aldığı yaş çaydan 164 bin ton kuru çay üretmişti. Bakalım bu yıl rakamlar nasıl olacak? Ama şu bir gerçek ki çay üreticisi mutlu bir şekilde çay hasadına başladı.

Gelelim fındığa, önemli bir tarım ürünü Karadeniz Bölgesi’nin hem doğusunda hem de batısında yetiştiriliyor. Ülkemizde 728 bin hektar alanda fındık üretimi yapılırken, bu alanlarda yaklaşık 400 bin aile fındıktan geçimini sağlıyor. Üretici, tüccar, fabrikacı ve ihracatçıları da katarak bir hesap yapılacak olursa, fındık tarımı direk ve endirekt olarak 5 milyon kişiyi ilgilendiriyor. Fındıkta 2021 rekoltesi 660 bin ton seviyesinde idi. Başkan Erdoğan, geçen yıl fındığa 50 randıman iç esasına göre Giresun kalite fındığa kilogram başına 27 lira, Levant kalite fındık için ise kilogram başına 26,5 lira, ayrıca yüksek randımanlı fındığa en az 1 lira fazla ödeme yapılacağını açıklamıştı. 2022 yılı fındık hasadının başlamasına az bir süre kaldı. Temmuz ayı sonu ağustos ayı başı itibariyle fındık hasadı başlayacak. 2022 rekoltesinin geçtiğimiz yıla oranla yüksek olması bekleniyor. Üreticiler tarafından en çok merak edilen konu ise verilecek olan fiyat. Önemli bir ihraç ürünü olan fındığa verilen değer ancak günümüz ekonomik şartlarında, maliyetlerin de arttığı göz önüne alınarak açıklanacak taban fiyatı ile ortaya çıkacaktır. Fındık üreticisinin iyi bir fiyat verilmesi yönünde haklı bir beklentisi var.

Fındık, çay gibi iyi bir fiyat verilmesini hak eden bir ürün. Fındık üreticisinin bahçesine moralli girmesine, sabahın erken saatinden akşama kadar yoğun ağustos sıcağı altında yaşadığı zahmeti dert etmemesi için her kesimi mutlu edecek, yüz güldürecek iyi bir taban fiyatı verilmesi şart gözüküyor.