Anne babalar, çocuklarını doğduklarından itibaren Bilişsel Gelişim, Dil Gelişimi, Motor Gelişim, Fiziksel ve Psikolojik Gelişim olarak takip ederler. Burada diğer önemli gelişim aşamalarından biri ise "Sosyal-Duygusal Gelişim"dir. Aileler bu gelişimin derecesini en yoğun olarak okul çağına gelen çocukta görmeye başlar. Çünkü çocuk daha kalabalık, daha farklı insanların olduğu ve kuralların da gerekli ve zorunlu olduğu yerde kendini tam anlamı ile ancak daha net olarak belli etmektedir.
AİLELERE DÜŞEN GÖREVLER
1) Öncelikle toplumsal ve görgü kurallarına uyan ebeveynler olmaları gerekmektedir.
2) “Neden bu kurallar var ve ne işe yarıyor” anlatılarak bilgilendirme yapılmalıdır.
3) Bu kurallara uymanın sağlayacağı sosyal yarar ve kazanımlar konusunda açıklamalarda bulunulmalıdır.
4) Çocuk kurallara uyduğu zaman olumlu geri tepkiler verilmeli ve takdir cümleleri kullanılmalıdır (Minik ödüller de olabilir).
UYULMASI GEREKEN YOPLUMSAL KURALLAR NELERDİR?
1) Büyüklerimize karşı saygılı ve sevgili olmak, onlara karşı kırıcı, incitici, alaycı ifadelerden kaçınmak.
2) Toplu taşıma araçlarında büyüklerimize yer ver vermek, karşıdan karşıya geçirmek, oturmalarına, yürümelerine yardımcı olmak.
3) Başkalarının ailelerine, anne ve babalarına da "Kendi Anne Babamız, Ailemiz gibi" saygılı ve ölçülü olmak.
4) Bizden yaşça büyüklere "Dayı, Teyze" dememek, denilmesi gereken hitapları kullanmak.
5) Hiçbir şekilde sokakta duyduğumuz kötü kelimeleri evde ya da okulda kullanmamak.
6) "İyi günler, günaydın, iyi çalışmalar, teşekkür ederim, rica ederim, zahmet olmazsa, lütfen, yapar mısın, kolay gelsin" gibi karşımızdaki kişiye karşı minnet, saygı ve sevgi gibi "insani değer" belirten ifadelerin kullanmak.
7) İki kişi konuşurken konuşmalarını bölmemek.
8) İnsanlar ile iletişimde "bu, şu, o" diye işaret ederek konuşmamak.
9) Merdivenlerde kenardan inip kenardan çıkmak.
10) Yolun ortasından insanları rahatsız edecek şekilde yürümemek.
11) Her ortamda kendi duyabileceğimiz kadar ses tonu ile konuşmak.
12) Yolda, toplu taşıma araçlarında yemek yememek.
13) Toplu ortamlarda, yolda yüksek sesle gülmemek.
14) Hapşırma ve öksürmede ağızı kapatmak.
15) Ellerimiz, yüzümüz, tırnaklarımız ile oynamamak.
16) Yolda yürürken sadece önümüze bakarak yürümek.
17) Neresi olursa olsun kapı çalınarak, izin isteyerek içeri girmek.
18) İzinsiz bir şey almamak, kullanmamak.
19) Başkalarının haklarına saygı duymak (öne geçmemek, sıra beklemek gibi).
20) Toplu taşıma araçlarında yüksek sesle konuşmamak.
21) Toplu taşıma araçlarında yüksek sesle müzik dinlememek.
22) Anne babalarımıza gittiğimiz yerlerde bherhangi bir konuda zorlama, ısrarda bulunmamak, ağlamamak.
23) Ailemizi insanların içinde rencide edecek, mahcup durumda bırakacak davranışlardan kaçınmak.
24) Arkadaşlarımız ile oynarken onlara fiziksel ve sözel şiddet olan davranışlarda bulunmamak ( vurma,çimdikleme,seni oyunumuzda istemiyoruz,sen zaten bilmiyorsun gibi).
SONUÇ OLARAK
Toplumsal kurallar toplumun düzenini, ilerleyişini sağlayan resmi olmasa bile insanlığın bütününe hitap eden saygı ve yarar temelli kurallardır. Çocuğa toplumsal kuralları aile olarak yaşayarak yani her zaman bahsettiğimiz rol model olarak yansıtmamız gerekmektedir.
Çocuklar taklit konusunda çok başarılıdır. Öyleyse taklit edecekleri güzel yetişkinler olalım. (Anonim)
Bir sonraki yazımız "Boşanan Aile Çocuklarının Psikolojisi"nde görüşmek üzere… Sağlıklı günler dileriz...
